Πρόσληψη μαγνησίου για την καρδιά: Τι πρέπει να γνωρίζετε;

Το μαγνήσιο είναι ένα απαραίτητο, δηλαδή αναντικατάστατο, μακροστοιχείο που συμμετέχει σε εξαιρετικά πολλές διαδικασίες, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την κανονική ύπαρξη και λειτουργία του οργανισμού.

Συμβάλλει στη σύνθεση της ενέργειας, στην οικοδόμηση του οστικού ιστού, στη σύνθεση του DNA και του RNA. Είναι επίσης συν-παράγοντας στη σύνθεση του πιο ισχυρού φυσικού αντιοξειδωτικού – της γλουταθειόνης.

Μεγάλο ποσοστό της ποσότητας του μαγνησίου στο σώμα χάνεται μέσω της διαδικασίας της εφίδρωσης και, εκτός από αυτό, αποβάλλονται μέσω του δέρματος και άλλα μέταλλα όπως το Κ (κάλιο), το Na (νάτριο), το Ca (ασβέστιο).

Στο σώμα ενός ενήλικου ατόμου υπάρχουν περίπου 25 γρ. μαγνησίου, από τα οποία το 50-60% βρίσκεται στα οστά, ενώ η υπόλοιπη ποσότητα στους μαλακούς ιστούς (συνδετικός ιστός, τένοντες, μύες κ.λπ.).

Λιγότερο από το 1% του συνολικού μαγνησίου βρίσκεται στον ορό του αίματος και αυτά τα επίπεδα βρίσκονται υπό αυστηρό έλεγχο.

Το μαγνήσιο είναι πολύ σημαντικό και για τη λειτουργία της καρδιάς και για τη διατήρηση των βέλτιστων λειτουργιών του καρδιαγγειακού συστήματος.

Αποτελεί κλειδί για τις ακόλουθες λειτουργίες του καρδιαγγειακού συστήματος:

• Ρύθμιση του καρδιακού ρυθμού – το μαγνήσιο δρα ως φυσικός αναστολέας των διαύλων ασβεστίου στο καρδιακό μυϊκό σύστημα, γεγονός που βοηθά στη σταθεροποίηση της ηλεκτρικής δραστηριότητας και αποτρέπει ανεπιθύμητες αρρυθμίες.
• Διατήρηση της αρτηριακής πίεσης – συμμετέχει στη χαλάρωση του λείου μυϊκού ιστού των αιμοφόρων αγγείων, διευκολύνοντας έτσι τη ρύθμιση της πίεσης και μειώνοντας τον κίνδυνο υπέρτασης.
• Μεταβολισμός ενέργειας και μυϊκή λειτουργία – το μαγνήσιο λειτουργεί ως συνένζυμο σε πολλές ενζυμικές αντιδράσεις που παρέχουν ενέργεια για τις κυτταρικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένων των συσπάσεων του καρδιακού μυός.

Πώς επηρεάζει η έλλειψη μαγνησίου την καρδιακή υγεία;

Λόγω του ευρέος φάσματος δράσης του και της μεγάλης του παρουσίας στον ανθρώπινο οργανισμό, η έλλειψη μαγνησίου επηρεάζει διάφορες σημαντικές πτυχές της υγείας.

Η έλλειψη μαγνησίου με εμφανή συμπτώματα σε υγιή άτομα με χαμηλή πρόσληψη μαγνησίου από τη διατροφή είναι σπάνιο φαινόμενο. Τα νεφρά τους καταφέρνουν να ρυθμίζουν την απώλεια μαγνησίου και δεν επιτρέπουν να πέσουν σημαντικά τα επίπεδα στον ορό του αίματος.

 

Μέγιστη δόση

Γρήγορη προσθήκη    

Μαγνήσιο - Κιτρικό Μαγνήσιο

Για υγιείς μύες, ήρεμο νευρικό σύστημα και περισσότερη ενέργεια

84 reviews

€20,95

 

Γρήγορη προσθήκη    

Ψευδάργυρος

Για ισχυρό ανοσοποιητικό, υγιές δέρμα και ορμονική ισορροπία

78 reviews

€20,95

Σε άλλες περιπτώσεις, η χρόνια χαμηλή πρόσληψη μαγνησίου μέσω της διατροφής ή η υπερβολικά μεγάλη απώλεια από το σώμα, σε συνδυασμό με ορισμένες ασθένειες, μπορούν να οδηγήσουν σε εμφανή έλλειψη μαγνησίου.

Η έλλειψη μαγνησίου συνήθως εκδηλώνεται με αρχικά συμπτώματα όπως απώλεια όρεξης, ναυτία, έμετο, αδυναμία και εύκολη κόπωση.

Η έλλειψη μαγνησίου συνήθως εκδηλώνεται με αρχικά συμπτώματα όπως:

• Απώλεια όρεξης

• Ναυτία

• Έμετος

• Αδυναμία

• Εύκολη κόπωση

Εάν η ανεπάρκεια επιδεινωθεί, μπορεί να προκύψουν κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Μουδιάσματα και τρόμος στα άκρα

• Μυϊκοί σπασμοί

• Σπασμοί (κρίσεις)

• Αλλαγές στη συμπεριφορά

• Αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό

• Σπασμός των στεφανιαίων αρτηριών

Εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα μαγνησίου μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλά επίπεδα καλίου και ασβεστίου, λόγω διαταραγμένης ομοιόστασης των μετάλλων.

Σε αυτό το τμήμα του κειμένου εξετάζονται μόνο εκείνες οι συνέπειες που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος.

Η έλλειψη μαγνησίου οδηγεί σε:

• Διαταραχή της ηλεκτρικής αγωγιμότητας – η έλλειψη επαρκούς μαγνησίου μπορεί να προκαλέσει αστάθεια στην ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς, αυξάνοντας τον κίνδυνο αρρυθμιών. Αυτό οφείλεται στον ρόλο του μαγνησίου ως φυσικός αναστολέας των διαύλων ασβεστίου, που ρυθμίζουν τις καρδιακές συσπάσεις.
• Προβλήματα στην αρτηριακή πίεση – το μαγνήσιο συμμετέχει στη χαλάρωση του λείου μυϊκού ιστού των αιμοφόρων αγγείων. Η έλλειψή του μπορεί να διαταράξει αυτή τη διαδικασία, οδηγώντας σε υψηλή πίεση και αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
• Επιρροή στη μυϊκή λειτουργία – το μαγνήσιο είναι ουσιώδες για τη σωστή λειτουργία της καρδιακής μυϊκής μάζας. Σε περίπτωση έλλειψης, μπορεί να εμφανιστούν μυϊκοί σπασμοί και κόπωση που να δυσχεραίνουν την κανονική λειτουργία της καρδιάς.
• Διαταραχή στον μεταβολισμό του ασβεστίου – το μαγνήσιο παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση της ροής του ασβεστίου στα κύτταρα. Σε έλλειψη, το ασβέστιο μπορεί να συσσωρευτεί εσφαλμένα, γεγονός που επιβαρύνει περαιτέρω την ηλεκτρική αστάθεια και τον κίνδυνο ασβεστοποίησης των αγγείων.

Η παρατεταμένη έλλειψη μαγνησίου μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη σοβαρών καρδιαγγειακών προβλημάτων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για επαρκή πρόσληψη μέσω διατροφής ή συμπληρωμάτων, ώστε να διατηρηθεί η βέλτιστη λειτουργία της καρδιάς.

Σε ποιες καρδιοπάθειες βοηθά η επιπλέον πρόσληψη μαγνησίου;

Η επιπλέον πρόσληψη μαγνησίου μπορεί να είναι ωφέλιμη σε διάφορες καρδιακές παθήσεις, ασκώντας θετική επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα μέσω αρκετών βασικών μηχανισμών.

Υπέρταση

Το μαγνήσιο συμβάλλει στη χαλάρωση του λείου μυϊκού ιστού των αιμοφόρων αγγείων, γεγονός που οδηγεί σε αγγειοδιαστολή και μείωση της αρτηριακής πίεσης. 

Αυτό βοηθά στη μείωση της καρδιακής επιβάρυνσης και προφυλάσσει από υπερτασικές κρίσεις.

Στεφανιαία νόσος

Μέσω της βελτίωσης της μικροκυκλοφορίας και της πρόληψης της συσσώρευσης αιμοπεταλίων, το μαγνήσιο μπορεί να βελτιώσει τη ροή του αίματος προς τον καρδιακό μυ και να μειώσει τον κίνδυνο ισχαιμικών επεισοδίων. 

Επιπλέον, συμβάλλει στην προστασία των καρδιακών κυττάρων από το οξειδωτικό στρες.

Ασβεστοποίηση των αγγείων

Το μαγνήσιο παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού του ασβεστίου. Η επιπλέον πρόσληψη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εναπόθεσης ασβεστίου στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων.

Αυτό σχετίζεται με σκλήρυνση και απώλεια ελαστικότητας, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης.

Αρρυθμίες (παραλείψεις καρδιάς)

Μέσω της σταθεροποίησης της ηλεκτρολυτικής ισορροπίας και της ρύθμισης των διαύλων ασβεστίου στον καρδιακό μυ, το μαγνήσιο βοηθά στη διατήρηση φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού.

Αυτό μειώνει τη συχνότητα των πρόωρων καρδιακών συστολών και άλλων μορφών αρρυθμίας.

Στην κολπική μαρμαρυγή – τύπος αρρυθμίας που σχετίζεται με ακανόνιστη ηλεκτρική δραστηριότητα στους κόλπους – το μαγνήσιο μπορεί να βελτιώσει την αγωγιμότητα των ηλεκτρικών σημάτων και να συμβάλει στην αποκατάσταση του φυσιολογικού φλεβοκομβικού ρυθμού. Αυτό μπορεί να μειώσει τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των επεισοδίων.

Καρδιακή ανεπάρκεια

Σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια παρατηρείται συχνά έλλειψη μαγνησίου, η οποία συμβάλλει σε μυϊκή αδυναμία και αυξημένο κίνδυνο αρρυθμιών. 

Η επιπλέον πρόσληψη μαγνησίου μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία της καρδιάς και να ενισχύσει τη συνολική κατάσταση του καρδιακού μυός.

Έμφραγμα του μυοκαρδίου

Το μαγνήσιο έχει χρησιμοποιηθεί σε ορισμένες οξείες καταστάσεις μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου, καθώς μπορεί να μειώσει το μέγεθος του εμφράγματος και να προφυλάξει από την εμφάνιση σοβαρών αρρυθμιών. 

Δρα ως αντιοξειδωτικό και σταθεροποιητής των κυτταρικών μεμβρανών, κάτι που μπορεί να είναι ωφέλιμο στις οξείες φάσεις ενός καρδιακού επεισοδίου.

Άλλα οφέλη από τη λήψη μαγνησίου

Το μαγνήσιο μπορεί να είναι ωφέλιμο στην πρόληψη του μεταβολικού συνδρόμου και της διαβητικής καρδιομυοπάθειας, καθώς βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μειώνει τις φλεγμονώδεις διεργασίες που μπορούν να βλάψουν την καρδιαγγειακή υγεία.

Οι επιστημονικές έρευνες υποστηρίζουν τον ρόλο του μαγνησίου στη διατήρηση υγιούς καρδιακού ρυθμού, στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και στην πρόληψη της αθηροσκλήρωσης, συμβάλλοντας έτσι στην πρόληψη και διαχείριση διαφόρων καρδιαγγειακών παθήσεων.

Πώς λαμβάνεται το μαγνήσιο για την καρδιά;

Οι βέλτιστες ημερήσιες δόσεις πρόσληψης μαγνησίου για τη φυσιολογική λειτουργία των διεργασιών στο σώμα διαφέρουν ανάλογα με τις διάφορες πηγές. Τις περισσότερες φορές οι δόσεις καθορίζονται ανάλογα με την ηλικία και έχουν σημασία για τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας των ανθρώπων.

Ακολουθούν οι συνιστώμενες δόσεις για την πρόσληψη μαγνησίου: 

• Παιδιά από 1 έως 3 ετών – 65-80 mg
• Παιδιά από 4 έως 8 ετών – 120-150 mg
• Παιδιά από 8 έως 14 ετών – περίπου 250 mg
• Παιδιά από 14 έως 18 ετών – έως 350 mg
• Ενήλικες άνω των 18 ετών – πάνω από 350 mg, ανάλογα με τη σωματική δραστηριότητα.

Πώς μπορείτε να προσλάβετε επιπλέον μαγνήσιο;

Η διατροφή και τα κατάλληλα επιλεγμένα τρόφιμα μπορούν να οδηγήσουν σε κάποια αύξηση των επιπέδων μαγνησίου στον οργανισμό.

Οι βασικές και πιο συχνές πηγές υψηλής ποσότητας μαγνησίου μεταξύ των τροφών είναι:

• Μαύρη σοκολάτα - πλούσια σε μαγνήσιο, καθώς και σε άλλες ευεργετικές ενώσεις, παρέχει περίπου 65 mg του μεταλλικού στοιχείου ανά 28 γρ προϊόντος.
• Αβοκάντο - αυτός ο θρεπτικός και νόστιμος καρπός μπορεί να παρέχει περίπου 58 mg μαγνησίου (σε ένα μέτριου μεγέθους αβοκάντο).
• Ξηροί καρποί - οι ξηροί καρποί είναι πολύ πλούσιοι σε μαγνήσιο, με κύριους εκπροσώπους από αυτή την ομάδα τα αμύγδαλα, τα κάσιους και τα βραζιλιάνικα καρύδια. Για παράδειγμα, περίπου 28 γρ κάσιους μπορούν να προσφέρουν στον οργανισμό περίπου 83 mg μαγνησίου.
• Όσπρια - φακές, φασόλια, ρεβίθια, αρακάς και σόγια. Είναι εξαιρετικά πλούσια σε πολλά θρεπτικά συστατικά, με περίπου 170 γρ μαύρων φασολιών να περιέχουν εντυπωσιακά 120 mg μαγνησίου (περίπου το 30% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης για έναν ενήλικα).
• Τόφου - αυτό το προϊόν, που απαντάται συχνά στο χορτοφαγικό μενού, περιέχει περίπου 35 mg μαγνησίου ανά 100 γρ προϊόντος.
• Σπόροι - λιναρόσπορος, κολοκυθόσπορος και chia. Εκτός από μαγνήσιο (περίπου 160-170 mg ανά 28 γρ προϊόντος) οι σπόροι είναι εξαιρετικά πλούσιοι και σε σίδηρο και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Περιέχουν επίσης και πολυάριθμα αντιοξειδωτικά.
• Προϊόντα ολικής άλεσης - προϊόντα όπως το αλεύρι, η βρώμη, το κριθάρι έχουν περιεκτικότητα περίπου 85 mg μαγνησίου ανά 170 γρ προϊόντος.
• Μπανάνα - κυρίως γνωστές για την υψηλή τους περιεκτικότητα σε κάλιο, αυτά τα φρούτα είναι στην πραγματικότητα πλούσια και σε μαγνήσιο – περίπου 37 mg για μία μεγάλη μπανάνα.

Συμπληρώματα διατροφής σε καταστάσεις που σχετίζονται με διατροφικούς περιορισμούς

Τα συμπληρώματα διατροφής με μαγνήσιο είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε άτομα των οποίων η διατροφή ή οι φυσιολογικές καταστάσεις οδηγούν σε ανεπαρκή πρόσληψη ή απορρόφηση αυτού του μεταλλικού στοιχείου. 

Ακολουθούν ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται η χρήση συμπληρωμάτων μαγνησίου:

• Δίαιτες με περιορισμένη πρόσληψη μαγνησίου - σε δίαιτες που είναι φτωχές σε λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης, ξηρούς καρπούς και σπόρους, είναι πιθανό να προκύψει ανεπαρκής πρόσληψη μαγνησίου. Αυτό μπορεί να συμβεί σε αυστηρές δίαιτες ή περιορισμένες επιλογές τροφίμων λόγω προσωπικών προτιμήσεων.
• Γαστρεντερικές παθήσεις - καταστάσεις όπως η κοιλιοκάκη, η νόσος του Κρον ή άλλες φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου μπορούν να διαταράξουν την απορρόφηση του μαγνησίου, οδηγώντας σε έλλειψη. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση των φυσιολογικών επιπέδων.
• Μετεγχειρητική κατάσταση ή μακροχρόνιες ασθένειες - σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε σοβαρές χειρουργικές επεμβάσεις ή έχουν χρόνιες ασθένειες, η ικανότητα απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών μπορεί να είναι μειωμένη, κάτι που καθιστά απαραίτητη την εξωτερική πρόσληψη μαγνησίου.
• Ηλικιωμένα άτομα - με την ηλικία η απορρόφηση του μαγνησίου μπορεί να μειωθεί, ενώ παράλληλα οι διατροφικές ανάγκες του οργανισμού αλλάζουν. Τα συμπληρώματα σε αυτές τις περιπτώσεις μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση ενός βέλτιστου επιπέδου για τη στήριξη της καρδιαγγειακής και γενικής υγείας.
• Άλλες καταστάσεις - σε διαβήτη, υπερβολικό στρες ή κατάχρηση αλκοόλ, η έλλειψη μαγνησίου μπορεί να είναι συχνότερη, λόγω των αλλαγών στο μεταβολισμό και της αυξημένης αποβολής του μεταλλικού στοιχείου μέσω των ούρων. Η επιπλέον πρόσληψη μπορεί να είναι ωφέλιμη για την εξισορρόπηση της ηλεκτρολυτικής σύστασης και τη βελτίωση των μεταβολικών διεργασιών.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η συμβουλή με γιατρό ή διατροφολόγο είναι ζωτικής σημασίας για τον καθορισμό των ατομικών αναγκών και της κατάλληλης δοσολογίας, λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπερβολική πρόσληψη μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες ενέργειες.

Συχνές ερωτήσεις

Πώς επηρεάζει το μαγνήσιο τη λειτουργία της καρδιάς;

Το μαγνήσιο παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση της ηλεκτρικής αγωγιμότητας της καρδιάς, υποστηρίζει τον φυσιολογικό ρυθμό και εξασφαλίζει τη σωστή της συστολή. Δρα μέσω της ρύθμισης των διαύλων ασβεστίου, γεγονός που συμβάλλει στη σταθερότητα του καρδιακού ρυθμού και βοηθά στην πρόληψη των αρρυθμιών.

Ποιες είναι οι βασικές πηγές μαγνησίου στα τρόφιμα;

Οι βασικές πηγές μαγνησίου περιλαμβάνουν προϊόντα ολικής άλεσης, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ξηρούς καρπούς και σπόρους. 

Πότε μπορεί να είναι απαραίτητη η πρόσληψη συμπληρωμάτων;

Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί να είναι απαραίτητη σε άτομα που ακολουθούν συγκεκριμένη δίαιτα, λόγω της οποίας παρατηρείται έλλειψη μαγνησίου.

Πηγές:

• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29793664/

• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6045762/