Οφέλη του μαγνησίου για τα οστά και τις αρθρώσεις

Το μαγνήσιο επιτελεί πολλές λειτουργίες, αλλά λίγοι γνωρίζουν πόσο σημαντικό είναι για τη σωστή οικοδόμηση και λειτουργία του σκελετού και ειδικότερα του οστικο-αρθρικού συστήματος.

Ορίστε ποια είναι τα οφέλη και οι ρόλοι του στην οικοδόμηση και διατήρηση των αρθρώσεων και των οστών στον ανθρώπινο οργανισμό: 

• Ενισχύει τα οστά - Το μαγνήσιο είναι ζωτικής σημασίας για την ανοργανοποίηση του οστικού ιστού, καθώς ρυθμίζει τον μεταβολισμό και τη δραστηριότητα του ασβεστίου και της βιταμίνης D - των δύο σημαντικότερων στοιχείων για την οικοδόμηση των οστών. Ενεργοποιεί το ένζυμο αλκαλική φωσφατάση, το οποίο συμμετέχει στη διαδικασία ενσωμάτωσης των μετάλλων στη θεμέλια ουσία των οστών. Επιπλέον, το μαγνήσιο συμβάλλει στη μετατροπή της βιταμίνης D στη δραστική της μορφή (καλσιτριόλη), η οποία με τη σειρά της διευκολύνει την εντερική απορρόφηση ασβεστίου. Χωρίς επαρκές μαγνήσιο, το ασβέστιο δεν απορροφάται σωστά, αλλά συσσωρεύεται στους μαλακούς ιστούς ή αποβάλλεται. Έρευνες δείχνουν ότι η χρόνια έλλειψη μαγνησίου οδηγεί σε διαταραχή της διαδικασίας αναδιαμόρφωσης των οστών, χαμηλότερη οστική πυκνότητα και αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους και γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.

• Διατηρεί τον χόνδρο - το μαγνήσιο βοηθά στη σύνθεση του κολλαγόνου – της κύριας δομικής πρωτεΐνης στον χόνδρο και στον συνδετικό ιστό γενικότερα, που εξασφαλίζει την ελαστικότητα και την αντοχή του στην πίεση. Επιπλέον, συμμετέχει στην ενεργοποίηση ενζύμων όπως η προλυλο-υδροξυλάση, απαραίτητων για τη σταθεροποίηση και τη δικτυωτή οργάνωση των ινών κολλαγόνου. Το μαγνήσιο ρυθμίζει επίσης τη σύνθεση ορμονών όπως ο IGF-1 (ινσουλινοειδής αυξητικός παράγοντας), ο οποίος διεγείρει την ανάπτυξη και την αναγέννηση των χονδροκυττάρων – των κυττάρων που οικοδομούν τον χόνδρο. Επαρκή επίπεδα μαγνησίου συμβάλλουν στη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ αποδόμησης και αποκατάστασης του αρθρικού χόνδρου. Με επαρκή πρόσληψη παρατηρείται καλύτερη λίπανση των αρθρώσεων, μειωμένη τριβή και επιβράδυνση της φθοράς των αρθρικών επιφανειών, ιδιαίτερα σε έντονη καταπόνηση και γήρανση.

• Μειώνει τη φλεγμονή - το μαγνήσιο αναστέλλει την ενεργοποίηση φλεγμονωδών δεικτών όπως ο NF-κB και με αυτόν τον τρόπο μειώνει την παραγωγή προ-φλεγμονωδών κυτοκινών. Αυτό οδηγεί σε μείωση της τοπικής και συστηματικής φλεγμονής στις αρθρώσεις και στον συνδετικό ιστό. Σε ρευματικές παθήσεις συχνά καταγράφεται έλλειψη μαγνησίου, γεγονός που ενισχύει την φλεγμονώδη αντίδραση.
  

• Καταπραΰνει τον πόνο - το μαγνήσιο παίζει ρόλο στη ρύθμιση των νευροδιαβιβαστών και της ευαισθησίας στον πόνο. Μπλοκάρει τους υποδοχείς N-μεθυλ-D-ασπαρτάτης (NMDA) στην κεντρική νευρική συστήμα, γεγονός που οδηγεί σε μειωμένη μετάδοση σημάτων πόνου. Αυτό καθιστά το μαγνήσιο δυνητικά χρήσιμο σε χρόνιο πόνο ή δυσκαμψία αρθρώσεων, ενώ προκαλεί και μέτρια μυϊκή χαλάρωση, η οποία επίσης μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση στη δυσκαμψία και την επώδυνη αίσθηση στις αρθρώσεις.
  

• Ενισχύει την ανοσολογική λειτουργία - η ισορροπία του μαγνησίου στον οργανισμό υποστηρίζει τη λειτουργία των Τ-κυττάρων και αποτρέπει αυτοάνοσες αντιδράσεις που μπορεί να επηρεάσουν τις αρθρώσεις. Ένα καλά ρυθμισμένο ανοσοποιητικό σύστημα είναι λιγότερο επιρρεπές σε επιθετικές φλεγμονώδεις διεργασίες στους αρθρικούς ιστούς. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε καταστάσεις όπως η αρθρίτιδα και η οστεοαρθρίτιδα.

Το μαγνήσιο επηρεάζει τις αρθριτικές καταστάσεις με άμεση δράση στα ανοσοκύτταρα και στο αγγειακό ενδοθήλιο στο περιβάλλον της άρθρωσης.

Στην οστεοαρθρίτιδα, μειώνει την έκφραση μεταλλοπρωτεϊνασών (MMPs) – ενζύμων που αποδομούν το κολλαγόνο και άλλα συστατικά της θεμέλιας ουσίας του χόνδρου, επιταχύνοντας τον εκφυλισμό. 

Στον ρευματοειδή αρθρίτιδα, το μαγνήσιο καταστέλλει την ενεργοποίηση του πυρηνικού παράγοντα NF-κB, που διεγείρει τη σύνθεση φλεγμονωδών μεσολαβητών όπως ο TNF-α και η IL-1β. Αυτό οδηγεί σε πιο ήπια αυτοάνοση αντίδραση στη συναρθρική μεμβράνη και περιορισμό της βλάβης των αρθρικών ιστών. Επιπλέον, το μαγνήσιο επηρεάζει τη νευρομυϊκή διεγερσιμότητα, μειώνοντας το αντανακλαστικό μυϊκό σφίξιμο γύρω από τις φλεγμονώδεις αρθρώσεις και μπορεί να ανακουφίσει τον υποκειμενικό πόνο.

Το μαγνήσιο παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και στην εξέλιξη της οστεοπόρωσης, καθώς συμμετέχει τόσο στη δομική όσο και στη ρυθμιστική πλευρά του οστικού μεταβολισμού. Από τη μία πλευρά, περίπου το 60% του μαγνησίου στο σώμα βρίσκεται στα οστά, όπου σταθεροποιεί το κρυσταλλικό πλέγμα του υδροξυαπατίτη (το βασικό οργανικό-ανόργανο σύμπλοκο που οικοδομεί τα οστά και τα δόντια) και στηρίζει τη μηχανική αντοχή της οστικής μήτρας.

 Από την άλλη, το μαγνήσιο επηρεάζει τη δραστηριότητα των οστεοβλαστών (κυττάρων που οικοδομούν τα οστά) και των οστεοκλαστών (κυττάρων που αποδομούν τα οστά), ρυθμίζοντας την ισορροπία μεταξύ οικοδόμησης και απορρόφησης. Η έλλειψη μαγνησίου οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή παραθορμόνης και μειωμένη δραστηριότητα της βιταμίνης D, γεγονός που επιταχύνει την απώλεια οστικής μάζας. Σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση και ηλικιωμένα άτομα, η έλλειψη μαγνησίου σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων και ταχύτερη ανάπτυξη οστεοπορωτικών αλλοιώσεων.

Τα κατάλληλα συμπληρώματα μαγνησίουγια οστά και αρθρώσεις είναι κυρίως οι οργανικές μορφές όπως το μαγνήσιο κιτρικό, το μαγνήσιο γλυκινικό και το μαγνήσιο μηλικό, επειδή απορροφώνται καλύτερα και έχουν λιγότερες παρενέργειες σε σχέση με τις ανόργανες μορφές. Ορίστε λίγες πληροφορίες για αυτές και τις διαφορές τους: 

• Μαγνήσιο κιτρικό προτιμάται σε γενικήέλλειψη μαγνησίου και σε προβλήματα οστικής ανοργανοποίησης, καθώς υποστηρίζει την απορρόφηση και την ισορροπία του ασβεστίου, το οποίο είναι καθοριστικό για την αντοχή των οστών.
• Μαγνήσιο γλυκινικό είναι ιδιαίτερα κατάλληλο σε φλεγμονώδεις παθήσεις των αρθρώσεων, επειδή η γλυκίνη έχει επιπλέον καταπραϋντική δράση στο νευρικό σύστημα και βοηθά στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής.
• Μαγνήσιο μηλικό αποτελεί επίσης καλή επιλογή σε προβλήματα αρθρώσεων, επειδή συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα και μπορεί να συμβάλει στη μείωση της μυϊκής κόπωσης και του πόνου (το μηλικό συμμετέχει στον κύκλο του Κρεμπς για τη σύνθεση ΑΤΡ).

Για άτομα με νεφρική δυσλειτουργία ή τάση για δυσκοιλιότητα, συνιστάται να αποφεύγουν το μαγνήσιο οξείδιο και το μαγνήσιο θειικό, επειδή μπορεί να προκαλέσουν πρόσθετες ανεπιθύμητες ενέργειες. Επιπλέον, αυτές οι δύο μορφές έχουν πολύ χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα (κάτω από 10%) και η λήψη τους είναι ουσιαστικά άσκοπη.

Συνολικά, η επιλογή συμπληρώματος μαγνησίου πρέπει να λάβει υπόψη τόσο την απορροφησιμότητα όσο και τις συγκεκριμένες ανάγκες – σε προβλήματα οστών – μορφές που ενισχύουν τον μεταβολισμό του ασβεστίου, ενώ σε φλεγμονές αρθρώσεων – μορφές με πρόσθετη αντιφλεγμονώδη δράση.

 Ωστόσο, ανεξάρτητα ποια από τις οργανικές μορφές θα επιλέξετε, ο στόχος παραμένει να καλυφθεί η απαραίτητη ποσότητα μαγνησίου, ενώ η μορφή έχει συμπληρωματική και όχι πρωτεύουσα σημασία.

Πώς το μαγνήσιο βοηθά στην υγεία των οστών και των αρθρώσεων;

Βοηθά στην ανοργανοποίηση των οστών, διατηρεί τον χόνδρο μέσω σύνθεσης κολλαγόνου και μειώνει τη φλεγμονή και τον πόνο στις αρθρώσεις.

Ποια μορφή μαγνησίου είναι η πιο κατάλληλη για προβλήματα αρθρώσεων;

Το μαγνήσιο γλυκινικό, χάρη στην καλή απορρόφηση και την αντιφλεγμονώδη δράση του.

Γιατί το μαγνήσιο είναι σημαντικό για τη δομή και την αντοχή των οστών;

Το μαγνήσιο ρυθμίζει την απορρόφηση και τον μεταβολισμό του ασβεστίου και της βιταμίνης D, που είναι καθοριστικοί για τη σωστή ανοργανοποίηση και αντοχή του οστικού ιστού.

πηγές:

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8313472/

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3775240/

https://otp-journal.com.ua/article/view/296513