Συχνά κατά τη διάρκεια τυχαίων ιατρικών εξετάσεων, στις γυναίκες διαπιστώνεται η παρουσία ωοθηκικών κύστεων στις ωοθήκες. Για τους μη εξοικειωμένους, αυτή η διάγνωση κύστης ακούγεται τρομακτική και προκαλεί ανησυχία.
Σε αυτό το υλικό θα σας παρουσιάσουμε την ουσία των ωοθηκικών κύστεων, τη θεραπεία κύστης και θα μιλήσουμε ανοιχτά για το αν ο φόβος που προκαλούν στις γυναίκες είναι δικαιολογημένος.
Τι είναι οι κύστες των ωοθηκών;
Οι ωοθηκικές κύστες είναι μικροί κυστικοί σχηματισμοί,γεμάτοι με υγρό, οι οποίοι αναπτύσσονται στο εσωτερικό ή στην επιφάνεια της ωοθήκης. Εμφανίζονται σε γυναίκες όλων των ηλικιών, με συχνότερη παρουσία στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι κύστεων:
- Λειτουργικές κύστες: Αυτή η ομάδα χωρίζεται σε δύο υποομάδες - θυλακικές ή κύστες του ωχρού σωματίου.
- Θυλακικές κύστες: Η θυλακική κύστη σχηματίζεται όταν ένα ωοθηκικό θυλάκιο (ένας μικρός σχηματισμός παρόμοιος με κύστη που περιέχει ένα ωάριο) δεν απελευθερώσει το ωάριο κατά την ωορρηξία, αλλά αντίθετα συνεχίσει να αυξάνεται σε μέγεθος.
- Κύστες του ωχρού σωματίου (corpus luteum): Αφού το ωάριο απελευθερωθεί, υπό φυσιολογικές συνθήκες το κενό θυλάκιο συρρικνώνεται και σταδιακά εξαφανίζεται. Αν όμως κλείσει και γεμίσει με υγρό, σχηματίζεται η λεγόμενη κύστη του ωχρού σωματίου.
Οι λειτουργικές κύστες και των δύο τύπων είναι οι συχνότερες μορφές ωοθηκικών κύστεων και συνήθως εξαφανίζονται από μόνες τους, χωρίς να απαιτείται θεραπευτική παρέμβαση, μέσα σε λίγους μήνες.
Εκτός από αυτές όμως, συναντώνται και οι λεγόμενες παθολογικές κύστες, οι οποίες δεν είναι ακίνδυνες και μπορεί να περιλαμβάνουν κακοήθεις κύστεις.
Αυτές χωρίζονται σε τρεις βασικούς τύπους:
- Δερμοειδείς κύστες (τερατώματα): Αυτός ο τύπος αποτελείται από πολλούς διαφορετικούς τύπους ιστών όπως μαλλιά, δέρμα, νύχια και δόντια.
- Κυσταδενώματα: Αναπτύσσονται από κύτταρα της επιφάνειας των ωοθηκών και μπορεί να είναι γεμάτα με υδαρή ή βλεννώδη υγρό και να φτάσουν σε τεράστια μεγέθη.
- Ενδομητριωσικές κύστες: Εμφανίζονται σε γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση, όπου ιστοί που φυσιολογικά καλύπτουν τη μήτρα αρχίζουν να εξαπλώνονται εκτός αυτής, συμπεριλαμβανομένων και των ωοθηκών. Ονομάζονται επίσης σοκολατοειδείς κύστες και είναι γεμάτες με θολά σκούρα αιματηρά υλικά.
Εκτός από τους παραπάνω τύπους ωοθηκικών κύστεων υπάρχουν και οι λεγόμενες πολυκυστικές ωοθήκες. Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι ένα πλήρες σύνδρομο-σύμπλεγμα, το οποίο χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη πολλών μικρών κύστεων που καλύπτουν ολόκληρες τις ωοθήκες, καταστρέφοντας τη δομή και τη λειτουργία τους. Συνοδεύονται από διαταραχές στην ορμονική ισορροπία και ακανόνιστο εμμηνορροϊκό κύκλο.
Αιτίες εμφάνισής τους
Οι λειτουργικές κύστες αποτελούν φυσιολογικό μέρος του μηνιαίου κύκλου και εμφανίζονται αρκετά συχνά χωρίς να θεωρούνται παθολογία.
Εκτός από τον εμμηνορροϊκό κύκλο, άλλες αιτίες για την εμφάνιση κύστεων στις ωοθήκες είναι:
- Παρουσία ορμονικών προβλημάτων: Σε αυτό περιλαμβάνονται περιπτώσεις χρήσης σκευασμάτων για αύξηση της αναπαραγωγικής ικανότητας, τα οποία διεγείρουν την ωορρηξία – κλομιφαίνη, λετροζόλη και Pregnyl. Σε αυτή την περίπτωση, οι κύστες ονομάζονται θηκαλοωχρινικές.
- Εγκυμοσύνη: Μερικές φορές το θυλάκιο που σχηματίζεται κατά την ωορρηξία μπορεί να παραμείνει καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Ενδομητρίωση
- Οξείες λοιμώξεις της πυέλου: Λοιμώξεις όπως τα χλαμύδια, η γονόρροια και άλλες μπορεί να προκαλέσουν κύστες.
Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η γυναίκα είχε προηγούμενο ιστορικό εμφάνισης ωοθηκικών κύστεων, αυτό μπορεί επίσης να αποτελεί αιτία για την επανεμφάνισή τους.
Συμπτώματα και ενδείξεις
Πολύ συχνά οι κύστες διαγιγνώσκονται ως τυχαίο εύρημα κατά τη διάρκεια γυναικολογικής εξέτασης. Συνήθως είναι ασυμπτωματικές και δεν επηρεάζουν την ποιότητα ζωής.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν πρόκειται για μεγαλύτερες κύστες και κυρίως για κύστες διαφορετικές από τις λειτουργικές, αναφέρονται κάποια κοινά σημεία και συμπτώματα.
Αυτά είναι τα εξής:
- Πόνοι στην πύελο: Οι πόνοι στην πύελο μπορεί να έχουν "αμβλύ" χαρακτήρα, να γίνονται αισθητοί ως βάρος και ενόχληση, αλλά σε περίπτωση ρήξης κύστης μπορεί να είναι οξείς, αιφνίδιοι και έντονοι. Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
- Δυσκολία στην κένωση του εντέρου: Παρατηρείται συνήθως σε μεγάλες κύστες που πιέζουν διάφορα μέρη του παχέος εντέρου.
Συχνή ανάγκη για ούρηση - Προβλήματα με την έμμηνο ρύση: Είναι πιθανές βαριές και επώδυνες περίοδοι, ακανόνιστος κύκλος ή μικρότερης διάρκειας περίοδοι από το συνηθισμένο.
- Φούσκωμα στην κοιλιά
- Εύκολος κορεσμός: Συνήθως συμβαίνει με υπερβολικά μεγάλες κύστες.
Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου η γονιμότητα επηρεάζεται από τις κύστες, παρατηρείται και δυσκολία σύλληψης.
Έμμηνος ρύση με κύστη
Οι κύστες των ωοθηκών μπορούν να προκαλέσουν διάφορες επιδράσεις στον μηνιαίο κύκλο, ανάλογα με το είδος και το μέγεθός τους.
Τα πιο συχνά προβλήματα στον κύκλο είναι:
-
Εμφάνιση ακανόνιστου κύκλου: Οι λειτουργικές κύστες μπορούν να διαταράξουν τον φυσιολογικό μηνιαίο κύκλο και να οδηγήσουν σε ακανόνιστη έμμηνο ρύση ή ακόμη και σε πλήρη απουσία της. Αν και αυτές οι κύστες είναι αποτέλεσμα της φυσιολογικής ωορρηξίας, μπορούν να προκαλέσουνορμονική ανισορροπία, η οποία να αλλάξει τον κύκλο. Στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών παρατηρείται πολύ πιο συχνά αμηνόρροια – απουσία περιόδου.
-
Αλλαγές στη διάρκεια του κύκλου: Οι κύστες μπορούν να επηρεάσουν τόσο τη διάρκεια όσο και την ένταση της αιμορραγίας, προκαλώντας είτε πιο παρατεταμένο και έντονο κύκλο, είτε πιο σύντομο και λιγοστό.
-
Επώδυνος κύκλος: Οι μεγαλύτερες κύστες μπορούν να εντείνουν σημαντικά τον πόνο κατά την έμμηνο ρύση, ιδιαίτερα από τη μεριά που βρίσκονται.
Ορισμένες γυναίκες με ωοθηκικές κύστες ενδέχεται να παραπονούνται για αιμορραγία μεταξύ των περιόδων (κηλίδες αίματος εκτός του κύκλου).
Πότε σπάει μια κύστη ωοθήκης
Οι ωοθηκικές κύστες μπορούν να σπάσουν ανά πάσα στιγμή και λόγω διαφόρων παραγόντων που τις επηρεάζουν.
Ακολουθούν μερικές από τις πιο συχνές περιστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε συμπτώματα ρήξης:
- Μεγάλες κύστες: Οι μεγαλύτερες κύστες έχουν αυξημένη πιθανότητα ρήξης. Τείνουν να μεγαλώνουν λόγω των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν κατά την ωορρηξία, κατά την έμμηνο ρύση και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τότε είναι πιο πιθανό να σπάσουν αυθόρμητα.
- Σωματική δραστηριότητα: Έντονη σωματική καταπόνηση μπορεί να προκαλέσει συστροφή ωοθήκης ή ρήξη της κύστης.
- Σεξουαλική επαφή: Το σεξ αποτελεί πολύ συχνή αιτία ρήξης κύστης λόγω της αυξημένης πίεσης στα γεννητικά όργανα της γυναίκας.
- Λοιμώξεις και φλεγμονή: Λοιμώξεις της πυέλου και φλεγμονώδεις καταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο αυθόρμητης ρήξης, εξαιτίας αλλοιώσεων στη δομή των ιστών που συμμετέχουν στη φλεγμονώδη διαδικασία.
Αιφνίδιες αλλαγές στην ενδοκοιλιακή πίεση, όπως το φτέρνισμα, ο βήχας ή το τέντωμα, μπορεί επίσης να αυξήσουν την πίεση στην κύστη και να οδηγήσουν σε ρήξη.
Κατάλληλα συμπληρώματα για ορμονική ισορροπία
Είναι κακοήθης – Διάγνωση και εξετάσεις
Καθορισμός της κλινικής εικόνας κύστης - αν είναι καλοήθης ή κακοήθης - περιλαμβάνει τη διενέργεια συνδυασμένων ιατρικών εξετάσεων και ερευνών.
Για τον καθορισμό της κακοήθειας (καρκίνος ωοθηκών) διενεργούνται απεικονιστικές εξετάσεις όπως υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία (σάρωση), μέσω των οποίων προσδιορίζεται το μέγεθος, το σχήμα και η σύσταση της κύστης και των γύρω ιστών, καθώς και η πυκνότητά της.
Οι συμπαγείς (στερεές) κύστεις, καθώς και εκείνες με ανώμαλα άκρα είναι πιο ανησυχητικές, όπως και η παρουσία εσωτερικής διαχωριστικής μεμβράνης και ο σχηματισμός ξεχωριστών κοιλοτήτων στις κύστεις.
Σε περίπτωση παρουσίας ανησυχητικών σημείων και έντονης υποψίας, ο ειδικός μπορεί να ζητήσει τη λήψη βιοψίαςκύστης, με την οποία να διαπιστωθεί η φύση της κύστης. Οι καρκινικοί δείκτες, όπως ο CA-125, επίσης χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση των κακοηθών κύστεων..
Η γυναικολογικός έλεγχος είναι επίσης σημαντικός και μπορεί να δώσει αρκετές πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά της κύστης. Συμπτώματα όπως αιφνίδια ανεξήγητη απώλεια σωματικού βάρους και μειωμένη όρεξη είναι ανησυχητικά. Μπορεί να συνοδεύονται από επεισόδια κολπικής αιμορραγίας και εκκρίσεων, καθώς και από κοιλιακό άλγος και δυσφορία.
Θεραπεία
Η θεραπεία των ωοθηκικών κύστεων, όταν απαιτείται, περιλαμβάνει διάφορες μεθόδους και προσεγγίσεις, οι οποίες εξαρτώνται από τον αριθμό, το μέγεθος και τον τύπο των κύστεων.
Ορμονική θεραπεία
Σε ορισμένες περιπτώσεις, γιακαλοήθεις κύστεις(λειτουργικές κύστεις) χρησιμοποιείται ορμονική θεραπεία - αντισυλληπτικά ή άλλες, που βοηθούν στη ρύθμιση του εμμηνορροϊκού κύκλου και στην πρόληψη της εμφάνισης νέων κύστεων.
Συμπτωματικά χρησιμοποιούνται επίσης μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, με σκοπό την ανακούφισητου πόνου και της φλεγμονής.
Χειρουργική θεραπεία
Σε χειρουργικές προσεγγίσεις καταφεύγουμε σε περιπτώσεις κύστεων των ωοθηκών με πολύ μεγάλο μέγεθος, υποψία κακοήθειας ή παρουσία επιπλοκών όπως αιμορραγία, για παράδειγμα.
Οι χειρουργικές μέθοδοι που εφαρμόζονται στις κύστεις των ωοθηκών είναι κυρίως δύο: λαπαροσκοπική αφαίρεση ή λαπαροτομία.
Η λαπαροσκόπηση είναι μία ήπια επεμβατική τεχνική, κατά την οποία ο χειρουργός εισέρχεται στην κοιλιακή χώρα με εργαλεία και μέσω κάμερας εξετάζει ολόκληρη την κοιλιακή κοιλότητα και τα πυελικά όργανα.
Σε περιπτώσεις μεγαλύτερων ή κακοηθών κύστεων απαιτείται η διενέργεια ανοικτής χειρουργικής επέμβασης - λαπαροτομία.
Η ανάρρωση θα πρέπει να είναι όπως μετά από κάθε χειρουργική διαδικασία – ξεκούραση, αργή επιστροφή στις φυσιολογικές δραστηριότητες και προσεκτική επιλογή υγιεινής διατροφής,καθώς και τακτική ιατρική παρακολούθηση.
Διατροφικό καθεστώς
Το διατροφικό καθεστώς δεν διαφέρει από τα πρότυπα, και θα πρέπει να ακολουθεί τις αρχές της υγιεινής διατροφής – πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά, καθαρές πηγές πρωτεΐνης και υγιεινά λιπαρά, και μείωση των γλυκών, λιπαρών και επεξεργασμένων τροφίμων και των επιβλαβών συνηθειών.
Φυσικές μέθοδοι θεραπείας
Παράλληλα με τη χορήγηση φαρμάκων για κύστη ωοθήκης και την υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών στο πρόγραμμα, μπορούν να ενταχθούν και ορισμένες φυσικές μέθοδοι θεραπείας όπως η χρήσηβοτάνων και συμπληρωμάτων διατροφής για γυναίκες.
Ευνοϊκή επίδραση έχουν οι κομπρέσες με καστορέλαιο, οι οποίες ανακουφίζουν από τον πόνο και βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος.
Το βότανο Βίτεξ (Vitex agnus-castus) έχει επίσης αποδεδειγμένη δράση στη ρύθμιση των ορμονών, κάτι που μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση στον σχηματισμό νέων κύστεων, καθώς και στη μείωση των συμπτωμάτων των ήδη υπαρχουσών.
Ο κουρκουμάςμε τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο και τη φλεγμονή, ενώ τοχαμομήλι και η μελισσόχορτο δρουν καταπραϋντικά και σπασμολυτικά.
Συμπέρασμα
Οι κύστεις των ωοθηκών στις περισσότερες περιπτώσεις δεν αποτελούν σοβαρό πρόβλημα υγείας. Παρ' όλα αυτά, δεν θα πρέπει να αγνοούνται και η παρουσία τους προϋποθέτει την τακτική υπερηχογραφικός έλεγχος από ειδικό, ώστε να μην επιτραπεί η ανάπτυξη επιπλοκών ή κακοήθειας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να θεραπευτούν με ορμονικά σκευάσματα, ενώ σε άλλες μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση. Σε κάθε περίπτωση,όμως, η θεραπεία τους απαιτεί την προσοχή ειδικού - γυναικολόγου, ο οποίος να διαπιστώσει τον τύπο της κύστης και να επιλέξει την καταλληλότερη προσέγγιση για αυτήν.
Συχνές ερωτήσεις
Μπορούν οι κύστεις των ωοθηκών να εξαφανιστούν από μόνες τους;
Ναι, οι λειτουργικές κύστεις συνήθως εξαφανίζονται μέσα σε μερικούς μήνες, χωρίς να απαιτείται θεραπεία.
Πότε πρέπει να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια για κύστη ωοθήκης;
Ο έντονος πόνος, η ασυνήθιστη αιμορραγία και η απώλεια βάρους είναι συμπτώματα που απαιτούν συμβουλή από ειδικό.
Εμποδίζουν οι ωοθηκικές κύστεις τη σύλληψη;
Συνήθως δεν επηρεάζουν τη γονιμότητα, εκτός εάν υπάρχει ενδομητρίωση ή πολυκυστική ωοθήκη, περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να εμποδίσουν τη σύλληψη.
Ποια είναι τα πιο συχνά συμπτώματα κύστης στις ωοθήκες και πώς σχετίζονται με την ενδομητρίωση κύστη
Οι ωοθηκικές κύστεις συχνά εμφανίζονται χωρίς έντονα συμπτώματα, αλλά σε πολλές γυναίκες προκαλούν κοιλιακός πόνος, φούσκωμα ή διαταραχές στην περίοδο. Όταν πρόκειται για ενδομητρίωση κύστη, μπορεί να συνυπάρχουν πιο σοβαρά προβλήματα όπως δυσμηνόρροια, πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή και υπογονιμότητα.
Πώς το υπερηχογράφημα πυέλου βοηθά στη διάγνωση και πότε χρειάζεται βιοψία κύστης
Το υπερηχογράφημα πυέλου είναι η βασική εξέταση για τον εντοπισμό κύστεων και την εκτίμηση του μεγέθους και της μορφολογίας τους. Σε αμφίβολες περιπτώσεις ή όταν υπάρχει υποψία για κακοήθεια, μπορεί να ζητηθεί βιοψία κύστης για ιστολογική επιβεβαίωση
Ποιες είναι οι επιλογές θεραπείας – από την παρακολούθηση κύστης και τα αντισυλληπτικά χάπια μέχρι την αφαίρεση κύστης
Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος και το μέγεθος της κύστης. Μικρές και ασυμπτωματικές βλάβες συχνά απαιτούν μόνο παρακολούθηση κύστης με τακτικά υπερηχογραφήματα. Σε ορμονικά εξαρτώμενες κύστεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντισυλληπτικά χάπια για τη ρύθμιση του κύκλου και την πρόληψη νέων κύστεων. Σε περιπτώσεις που υπάρχει πόνος, ρήξη ή υποψία κακοήθειας, συνιστάται χειρουργική αφαίρεση κύστης.
2 коментара
Бях чувал за кисти на яйчниците, но не знаех как могат да се лекуват и какви могат да бъдат последиците, ако не се вземат мерки. Тази статия ми разясни много неща и сега съм по-информиран за здравето на жена ми.
Бях чувал за кисти на яйчниците, но не знаех как могат да се лекуват и какви могат да бъдат последиците, ако не се вземат мерки. Тази статия ми разясни много неща и сега съм по-информиран за здравето на жена ми.
Αφήστε σχόλιο