Η διαταραχή της όρασης είναι ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα και επηρεάζει όλες τις ηλικίες. Αυτό το πρόβλημα του κεντρικού νευρικού συστήματος μπορεί να είναι συγγενές ή κληρονομικό, ή να προκύπτει από τον τρόπο ζωής και διάφορες ασθένειες. Γενικά, υπάρχουν πολλοί λόγοι για την πτώση και την επιδείνωση της όρασης.
Ένας από αυτούς, που είναι αρκετά σπάνιος αλλά επιθετικός και σε πολλές περιπτώσεις ιδιαίτερα αναπηρικός, είναι η φλεγμονή του οπτικού νεύρου.
Σε αυτό το άρθρο θα μάθετε περισσότερα για την οπτική νευρίτιδα, τις αιτίες της ανάπτυξής της και τις συνέπειές της.
Οπτική νευρίτιδα: Τι σημαίνει
Η φλεγμονή του οπτικού νεύρου (nervus opticus), γνωστού και ως οπτικού ή οπτικού νεύρου, ονομάζεται οπτική νευρίτιδα. Η οπτική νευρίτιδα είναι ένα νευρολογικό πρόβλημα, το οποίο κατατάσσεται επίσης στις οφθαλμικές παθήσεις.
Αποτελεί μια παθολογική κατάσταση που σχετίζεται με:
- Την εμφάνιση πόνου
- Ξαφνική πλήρη ή μερική απώλεια όρασης
- Αλλαγές στην αντίληψη των χρωμάτων.
Συνήθως η νόσος είναι μονομερής (δηλαδή επηρεάζει μόνο το ένα μάτι) και συχνά συνδέεται με αυτοάνοσο νόσημα.
Είδη οπτικής νευρίτιδας και αίτια εμφάνισής τους
Υπάρχουν δύο κύριες παραλλαγές της οπτικής νευρίτιδας - οπισθοβολβική νευρίτιδα και παπιλίτιδα.
Οπισθοβολβική νευρίτιδα
Η οπισθοβολβική νευρίτιδα (από τα λατινικά: retro - πίσω, bulbus - οφθαλμικός βολβός) επηρεάζει ακριβώς το τμήμα του οπτικού νεύρου που βρίσκεται πίσω από τον οφθαλμικό βολβό, δηλαδή στον εγκέφαλο.
Η αιτία της ανάπτυξης αυτού του τύπου φλεγμονής του οπτικού νεύρου σχεδόν πάντα συνδέεται με αυτοάνοσα νοσήματα, σε μεγαλύτερο ποσοστό με τη σκλήρυνση κατά πλάκας, και επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία παρά τους άνδρες.
Παπιλίτιδα
Η παπιλίτιδα αποτελεί φλεγμονή του τμήματος του οπτικού νεύρου που βρίσκεται μέσα στο ίδιο το μάτι.
Οι αιτίες για αυτό είναι πολύ πιο ποικίλες και περιλαμβάνουν:
- Λοιμώδη νοσήματα
- Τοξίνες και δηλητηριάσεις
- Τραύματα ή χρόνιες συστηματικές παθήσεις.
Συνοπτικά, οι αιτίες για τη νευρίτιδα του οπτικού νεύρου σχετίζονται με την υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος, την τοξική δράση διαφόρων ουσιών, βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις και παθήσεις, οι επιπλοκές των οποίων, όπως για παράδειγμα ο διαβήτης, μπορούν να βλάψουν το νεύρο.
Συμπτώματα νευρίτιδας του οπτικού νεύρου
Τα συμπτώματα της οπτικής νευρίτιδας δεν είναι πολλά και λόγω της χαρακτηριστικής τους ιδιαιτερότητας να εμφανίζονται αρκετά ξαφνικά και οξέως, η νόσος είναι σχετικά εύκολο να αναγνωριστεί.
Ακολουθούν μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της νευρίτιδας του οπτικού νεύρου:- Ξαφνική σημαντική μείωση ή ολική απώλεια της όρασης στο ένα μάτι.
- Πόνος κατά την κίνηση του ματιού.
- Περιοδική θόλωση και θαμπάδα της όρασης, χωρίς προφανή αιτία.
- Δυσχρωματοψία - διαταραχή στην όραση των χρωμάτων.
- Φωτοψίες - αισθήσεις φωτός, λάμψεις και «αστεράκια».
Ο έμπειρος οφθαλμίατρος δύσκολα θα μπορούσε να κάνει λάθος και θα διέτασσε αμέσως εξετάσεις και διαγνωστικά τεστ για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τον προσδιορισμό της αιτίας.
Διάγνωση και εξετάσεις
Η διάγνωση αυτής της νόσου τίθεται αρχικά από το ιατρικό ιστορικό (ιστορικό της νόσου).
Με καθοδηγητικές ερωτήσεις, ο ειδικός προσανατολίζεται γρήγορα προς αυτή τη διάγνωση, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί συνδυασμός εξετάσεων και διαγνωστικών τεστ, που συνήθως διεξάγονται με την ακόλουθη σειρά.
Κλινική εξέταση
Η οφθαλμική εξέταση περιλαμβάνει ειδικά τεστ οφθαλμολογίας για την αξιολόγηση της οπτικής οξύτητας, του εύρους του οπτικού πεδίου και την εξέταση του βυθού του ματιού μέσω οφθαλμοσκόπησης για την ανίχνευση φλεγμονώδους κατάστασης στο τμήμα του οπτικού νεύρου που βρίσκεται μέσα στο μάτι.
Μαγνητική Τομογραφία (ΜΤ)
Όταν επιβεβαιωθούν οι υποψίες για νευρίτιδα του οπτικού νεύρου, συνήθως προχωράμε αμέσως στη διενέργεια ειδικής απεικονιστικής εξέτασης (ΜΤ).
Με αυτή την εξέταση αξιολογείται η κατάσταση του εγκεφάλου και των οφθαλμικών κόγχων, ο βαθμός βλάβης του νεύρου και, κυρίως, αν πίσω από τη φλεγμονή βρίσκονται υποκείμενες νευρολογικές παθήσεις όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, όγκοι του νευρικού συστήματος και άλλα.
Οπτικά προκλητά δυναμικά
Τα οπτικά προκλητά δυναμικά είναι ένα τεστ που έχει σκοπό να μετρήσει την ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο που παρατηρείται παρουσία οπτικών ερεθισμάτων.
Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αποδειχθεί η καθυστερημένη αγωγή των νευρικών ηλεκτρικών παλμών κατά μήκος του νεύρου, που αποτελεί σίγουρο σημάδι διαταραχής στη λειτουργία του, και αντίστοιχα στην κατάστασή του.
Αιματολογικές εξετάσεις
Οι αιματολογικές εξετάσεις παρέχουν πληροφορίες για τη φλεγμονή, ενώ οι πιο ειδικές μπορούν να αναζητήσουν συγκεκριμένη αιτία μέσω της ανίχνευσης αντισωμάτων και άλλων δεικτών νοσημάτων.
Οσφυονωτιαία παρακέντηση
Η οσφυονωτιαία παρακέντηση εφαρμόζεται μόνο σε περιπτώσεις όπου δεν μπορεί να προσδιοριστεί η αιτία μέσω των παραπάνω εξετάσεων.
Κατά τη διάρκειά της λαμβάνεται δείγμα εγκεφαλονωτιαίου υγρού (που βρίσκεται στη σπονδυλική στήλη), το οποίο στη συνέχεια εξετάζεται με διάφορες μεθόδους.
Αυτή η αλληλουχία διαγνωστικών μεθόδων είναι συνήθως πλήρως επαρκής για την επιβεβαίωση της διάγνωσης «οπτική νευρίτιδα», καθώς και για τη διαφοροποίηση της συγκεκριμένης αιτίας. Αυτό είναι καθοριστικό για την επιλογή της επακόλουθης θεραπείας.
Θεραπεία και πρόγνωση
Η θεραπεία της οπτικής νευρίτιδας καθορίζεται πλήρως από την αιτία της κατάστασης, καθώς και από τον βαθμό στον οποίο έχει βλάψει τις λειτουργίες του νεύρου.
Συνήθως η θεραπεία περιλαμβάνει μία από τις ακόλουθες προσεγγίσεις ή συνδυασμό τους:
- Θεραπεία με κορτικοστεροειδή: Αυτά είναι τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα, τα οποία χρησιμοποιούνται για την ταχεία καταστολή της φλεγμονής, καθώς και για την επιτάχυνση της διαδικασίας αποκατάστασης. Είναι αποτελεσματικά σε οξείες κρίσεις, αλλά ενέχουν πολλές παρενέργειες, γι' αυτό η χρήση τους πρέπει να είναι καλά μελετημένη και υπό ιατρική παρακολούθηση.
- Θεραπεία της υποκείμενης νόσου: Εάν η νευρίτιδα προκαλείται από σκλήρυνση κατά πλάκας, τότε οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στην επίτευξη ύφεσης της νόσου, συνήθως μέσω ειδικής ανοσοτροποποιητικής θεραπείας. Εάν η αιτία είναι ιογενής ή βακτηριακή λοίμωξη, τότε η θεραπεία πραγματοποιείται αντίστοιχα με αντιιικά ή αντιβιοτικά φάρμακα, σε συνδυασμό με κορτικοστεροειδή και αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
- Πρεγκαμπαλίνη και γκαμπαπεντίνη: Πρόκειται για φάρμακα που αρχικά δημιουργήθηκαν για την πρόληψη επιληπτικών κρίσεων και σπασμών (αντιεπιληπτικά φάρμακα). Αργότερα διαπιστώθηκε η ευεργετική τους επίδραση στην αναγέννηση της μυελίνης των νεύρων, η οποία είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά των ηλεκτρικών παλμών. Εφαρμόζεται επίσης η χρήση ορισμένων βιταμινών (ομάδας Β).
- Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα (ιδιαίτερα DHA): Συμμετέχουν στη δόμηση των κυτταρικών μεμβρανών των νευρικών κυττάρων και έχουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση. Ωστόσο, αποτελούν μόνο συμπλήρωμα στην κύρια θεραπεία.
- Θεραπεία με ανοσοσφαιρίνες: Μαζί με τα κορτικοστεροειδή, η θεραπεία με αυτές τις ειδικές βιολογικές πρωτεΐνες χρησιμεύει για την παροχή κάποιου είδους ελέγχου στη δραστηριότητα του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Για την πρόγνωση αυτής της νόσου, η αιτιολογία της (η προέλευση και η αιτία της) είναι μεγάλης σημασίας και, δυστυχώς, σε μικρότερο βαθμό οι μέθοδοι θεραπείας. Ο λόγος για αυτό είναι η επιθετικότητα ορισμένων αιτιών, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, για παράδειγμα.
Εκτός από τους παραπάνω παράγοντες, η εξέλιξη της νόσου επηρεάζεται και από την ατομική ανταπόκριση των ασθενών στη θεραπεία.
Ακολουθούν οι πιθανές εκβάσεις από την οπτική νευρίτιδα:
- Πλήρης αποκατάσταση: Φυσικά, αυτή είναι η πιο ευνοϊκή πρόγνωση, που επηρεάζει πολλούς ασθενείς, εφόσον δεν πάσχουν από υποκείμενες παθήσεις που οδήγησαν στην οπτική νευρίτιδα. Μπορούν να αποκαταστήσουν πλήρως την όρασή τους μέσα σε λίγες εβδομάδες.
- Υπολειπόμενα προβλήματα: Δυστυχώς, παρά τη θεραπεία, πολλοί ασθενείς παρουσιάζουν υπολειπόμενα προβλήματα όπως θολή όραση, μειωμένη διάκριση χρωμάτων ή γενική εξασθένηση της όρασης.
- Κίνδυνος υποτροπής: Αυτό είναι χαρακτηριστικό για ασθενείς με κάποια μάνδα της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Απαιτείται συνεχής και τακτική παρακολούθηση και η ανάγκη για συνεχή θεραπεία για την αποφυγή νέων κρίσεων.
- Πλήρης απώλεια όρασης: Πολύ δυσάρεστη και αναπηρική εξέλιξη, η οποία, αν και όχι πολύ συχνή, εξακολουθεί να επηρεάζει ένα μικρό ποσοστό των ασθενών. Και πάλι, αυτό ισχύει για ανθρώπους που βιώνουν πολλαπλές διαδοχικές κρίσεις και συνήθως αφορά όσους πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας.
Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν οφθαλμίατρο ή νευρολόγο με την εμφάνιση ορισμένων από τα συμπτώματα, ώστε να λάβετε ακριβή διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία με σκοπό την πλήρη αποκατάσταση της όρασης.
Πότε να συμβουλευτείτε ιατρό
Κάθε ξαφνική, οξεία και ανεξήγητη αλλαγή στην όραση, ιδιαίτερα αν επηρεάζει μόνο τοserved_from_web: το ένα μάτι, αποτελεί σοβαρό λόγο ανησυχίας. Η άμεση συμβουλή με οφθαλμίατρο είναι πρωταρχικής σημασίας για τη μείωση των επιπλοκών και την πιο ευνοϊκή εξέλιξη της νόσου.
Συχνές ερωτήσεις
Ποια νόσος είναι η πιο συχνή αιτία ανάπτυξης οπτικής νευρίτιδας;
Η οπτική νευρίτιδα εμφανίζεται συχνότερα ως σύμπτωμα της συστηματικής αυτοάνοσης νόσου που ονομάζεται σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ποιοι άνθρωποι πάσχουν συχνότερα από οπτική νευρίτιδα;
Αυτοί είναι νέοι άνθρωποι σε αναπαραγωγική ηλικία μεταξύ 20-40 ετών, συχνότερα γυναίκες. Ο λόγος είναι ότι οι γυναίκες πάσχουν συχνότερα από σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της οπτικής νευρίτιδας;
Οξεία και ξαφνική απώλεια ή διαταραχή της όρασης, πόνος κατά την κίνηση (μόνο του ενός ματιού), διαταραχή στη διάκριση των χρωμάτων.
Πηγές
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/optic-neuritis
- https://www.healthline.com/health/optic-neuritis#risk-factors
Αφήστε σχόλιο