Η ξηρή βήχας αποτελεί συχνό σύμπτωμα, το οποίο μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων λοιμώξεων, αλλεργιών και διάφορων ερεθιστών του περιβάλλοντος.
Σε αντίθεση με τον παραγωγικό βήχα, στον οποίο εκκρίνονται εκκρίσεις με τη μορφή φλεγμάτων, αυτός δεν οδηγεί σε καθαρισμό εκκρίσεωνκαι συχνά συνοδεύεται από ερεθισμένο λαιμό. Αυτό μπορεί να προκαλεί παρορμήσεις για βήχα και να προκαλεί δυσφορία και διαταραχές του ύπνου.
Η κατανόηση των αιτιών και των τρόπων ανακούφισης αυτού του συμπτώματος είναι ουσιαστικής σημασίας για τη σωστή θεραπεία και την πρόληψη επιπλοκών.
Τι είναι ο ξηρός βήχας;
Ο ξηρός βήχαςείναι ενοχλητική μορφή βήχα, στην οποία απουσιάζει η έκκριση φλεγμάτων. Συχνά οφείλεται σε ερεθισμό των άνω αναπνευστικών οδώνή του λαιμού και μπορεί να προκληθεί από διάφορες ασθένειες, όπως κρυολόγημα, γρίπη ή αλλεργίες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες και να απαιτεί εξειδικευμένη θεραπεία. Μερικές φορές είναι τόσο επίμονη, που οδηγεί σε πραγματική εξάντληση και υπερφόρτωση των μυών, που συμμετέχουν στην πράξη του βήχα - κυρίως της κοιλιάς και αυτών, μεταξύ των πλευρών.
Χαρακτηριστικά του ξηρού βήχα
Ο ξηρός βήχας είναι ένα συγκεκριμένο σύμπτωμα, το οποίο είναι εύκολα αναγνωρίσιμο μέσω των χαρακτηριστικών του.
Για τον ξηρό βήχα είναι χαρακτηριστικά τα εξής γνωρίσματα:
-
Έλλειψη εκκρίσεων – ο ξηρός βήχας δεν συνοδεύεται από αποβολή βλέννας, ιξωδών εκκρίσεων ή φλεγμάτων. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο, η ανακούφιση είναι δύσκολη.
-
Αίσθημα ερεθισμού – συχνά προκαλείαίσθημα γαργαλήματος στον λαιμό, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί σε συνεχείς παρορμήσεις για βήχα.
-
Κρίσεις – μπορεί να εμφανίζεται σε κρίσεις, ιδιαίτερα τη νύχτα, οι οποίες είναι ιδιαίτερα ενοχλητικές και μπορεί να οδηγήσουν σε εμετό ή βρογχόσπασμο και έντονα δυσκολία στην αναπνοή.
-
Διάρκεια – εάν διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες, είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε γιατρό.
Σε τι να προσέξετε με τον ξηρό βήχα;
Ο ξηρός βήχας μπορεί να είναι σήμα για διάφορες ασθένειες, γι' αυτό είναι σημαντικό να δοθεί προσοχή σε μερικές βασικές πτυχές. Εάν υπάρχει έστω και μία από αυτές, είναι καλό να συμβουλευτείτε ιατρικό ειδικό.
Δώστε προσοχή στα εξής:
-
Διάρκεια του βήχα – εάν διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες, είναι απαραίτητο να αναζητηθεί η υποκείμενη αιτία όπως χρονία αναπνευστική νόσος, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή ακόμα και πνευμονική νεοπλασία.
-
Παρουσία συνοδών συμπτωμάτων – πυρετός, απώλεια βάρους, δύσπνοια ή πόνος στο στήθος μπορεί να υποδεικνύουν σοβαρές λοιμώξεις, καρδιακές ή πνευμονικές παθήσεις.
-
Επιδείνωση τη νύχτα – μπορεί να είναι σημάδι άσθματος ή ΓΟΠ, όπου ο ερεθισμός των αναπνευστικών οδών εντείνεται σε ξαπλωτή θέση και ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα τη νύχτα.
-
Επιρροή του περιβάλλοντος – η έκθεση σε σκόνη, καπνό, χημικά ή ξηρό αέρα μπορεί να επιδεινώσει τον βήχα και να υποδεικνύει αλλεργική ή ερεθιστική αιτία.
-
Λήψη φαρμάκων – Οι αναστολείς του ΑΜΕ (για υπέρταση) είναι γνωστοί για την πρόκληση χρονίου ξηρού βήχα. Εάν υπάρχει υποψία φαρμακευτικής αιτίας, είναι απαραίτητη η συμβουλή γιατρού για πιθανή αλλαγή της θεραπείας.
-
Κίνδυνοι από επιπλοκές – Ο παρατεταμένος ξηρός βήχας μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκή κόπωση, πόνους στο στήθος, αφυδάτωση των βλεννογόνων και ακόμα και σε βλάβη των φωνητικών χορδών.
Εάν ο βήχας είναι επίμονος, με επιδεινούμενα συμπτώματα ή συνοδεύεται από ανησυχητικά σημάδια όπως αιμόπτυση ή έντονη δύσπνοια, απαιτείται άμεση ιατρική αξιολόγηση.
Αιτίες του ξηρού βήχα
Υπάρχουν πολλές αιτίες για την εμφάνιση του ξηρού βήχα. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν πρόκειται για τρομακτικές ή ανίατες ασθένειες, αλλά παρ' όλα αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν έγκαιρα και σωστά.
Λοιμώξεις
Ιογενείς και βακτηριακές λοιμώξεις όπως γρίπη, κρυολόγημα ή κοκκύτης μπορούν να προκαλέσουν επίμονο βήχα σε ενήλικες και παιδιά, ο οποίος συνεχίζεται ακόμα και μετά την υποχώρηση της αρχικής λοίμωξης.
Η αιτία για αυτό είναι ο ερεθισμός και ο τραυματισμένος βλεννογόνος, καθώς μετά την αποκατάστασή του ο βήχας θα πρέπει να υποχωρήσει από μόνος του.
Αλλεργίες και ερεθιστικά
Ο αλλεργικός βήχας μπορεί να προκληθεί από σκόνη, γύρη, κατοικίδια ή μολυσμένο αέρα. Ερεθιστικά όπως ο καπνός του τσιγάρου και τα χημικά μπορούν επίσης να ενισχύσουν το αντανακλαστικό του βήχα.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην εμφάνιση ξηρού βήχα μετά από έκθεση σε χημικές ουσίες, όπως για παράδειγμα απορρυπαντικά. Αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε βλάβη των αναπνευστικών οδών, να μειώσουν τις αμυντικές δυνάμεις του βλεννογόνου στρώματος, που καλύπτει την τραχεία και τους βρόγχους και σταδιακά να εμφανιστούν επιπλοκές όπως βακτηριακές λοιμώξεις.
Ο αλλεργικός βήχας είναι συχνά εποχικός, συνοδεύεται από κνησμό στα μάτια και τη μύτη, χωρίς πυρετό, ρίγη και μυϊκούς πόνους, χαρακτηριστικούς του ιογενούς βήχα.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ)
Στην ΓΟΠ ή αλλιώς γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, οι καούρες από το στομάχι ερεθίζουν τον λαιμό, που οδηγεί σε ερεθιστικό βήχααπό τον λαιμό, ιδιαίτερα τη νύχτα ή το πρωί μετά το ξύπνημα.
Η ΓΟΠ είναι μια διάγνωση, που δεν τίθεται μετά από μεμονωμένα περιστατικά καούρας ή παλινδρόμησης, όπως όλοι μας έχουμε βιώσει, αλλά στην χρόνια εμφάνισή τους και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη λόγω του κινδύνου επιπλοκών.
Φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα, όπως οι αναστολείς του ΑΜΕ, που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης, μπορούν να προκαλέσουν σπασμωδικό βήχα ως παρενέργεια.
Ο καρδιολόγος σας θα αξιολογήσει ανάλογα με τη σοβαρότητα του βήχα σας εάν θα αλλάξει τη θεραπεία, τη δοσολογία ή θα την αφήσει ίδια.
Άσθμα
Το άσθμα συχνά εκδηλώνεται με ξηρό ερεθιστικό βήχα, που επιδεινώνεται τη νύχτα ή μετά από φυσική καταπόνηση.
Το χαρακτηριστικό του, ωστόσο, είναι η δυσκολία στην εκπνοή και η εμφάνιση βρογχόσπασμου, που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε ασφυξία, εάν δεν ληφθούν μέτρα.
Ψυχογενής βήχας
Σε ορισμένους ανθρώπους ο γαβγίζων βήχας μπορεί να συνδέεται με ψυχολογικούς παράγοντες, όπως στρες και άγχος.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, πρέπει να απευθυνθείτε σε ψυχολόγο ή ψυχίατρο για την αντιμετώπιση του ψυχολογικού προβλήματος, μετά την οποία θα εξαφανιστεί και το σύμπτωμα του ξηρού βήχα.
Ξηρός αέρας
Ο υπερβολικά ξηρός αέρας σε κλειστούς χώρους μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο ερεθισμό του λαιμού και την εμφάνιση βήχα. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες, είναι καλό να αερίζεται τακτικά ο χώρος, στον οποίο κοιμάστε, εργάζεστε ή περνάτε περισσότερο χρόνο.
Πώς να αντιμετωπίσετε τον ενοχλητικό ξηρό βήχα;
Οι τρόποι αντιμετώπισης του ξηρού βήχα περιλαμβάνουν διάφορες μεθόδους, που εξαρτώνται κυρίως από τον αιτιολογικό παράγοντα του συμπτώματος και την προέλευσή του. Υπάρχουν και άλλες, που συμπληρωματικά μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση, ανεξαρτήτως της αιτίας.
-
Υγρασία του αέρα – η χρήση υγραντήρων μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και τον ερεθισμό, καθώς αυτός είναι αποτελεσματικός τρόπος, ανεξαρτήτως της αιτίας εμφάνισης του ξηρού βήχα.
-
Λήψη περισσότερων υγρών – τα ζεστά τσάγια και το νερό υποστηρίζουν την ενυδάτωση του οργανισμού, ενώ τα βότανα για βήχα με τις δραστικές τους ουσίες βοηθούν στην ανακούφιση της φλεγμονής και του ερεθισμού.
-
Αποφυγή ερεθιστικών – περιορίστε την έκθεση σε καπνό τσιγάρου και μολυσμένο αέρα. Προσέξτε κατά τη χρήση χημικών προϊόντων και χρησιμοποιείτε πάντα μάσκες, όταν είναι απαραίτητο.
-
Φαρμακευτική θεραπεία – εάν είναι απαραίτητο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντιβηχικά φάρμακα ή αντιβιοτικά, αλλά μόνο μετά από συμβουλή γιατρού και καθορισμό της αιτίας.
Ξηρός βήχας σε παιδιά: Ιδιαιτερότητες και σε τι να προσέξετε
Ο παιδικός οργανισμός είναι πιο ευαίσθητος και ο ξηρός βήχαςσε παιδιά μπορεί γρήγορα να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως βρογχίτιδα ή πνευμονία. Ο παρατεταμένος ξηρός βήχας είναι πολύ εξαντλητικός και μπορεί να οδηγήσει σε εμετό, αδυναμία και ακόμα να εμποδίσει την αναπνοή και επακόλουθη ασφυξία.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στον γαβγίζοντα βήχα, που μπορεί να είναι σημάδι κοκκύτη, που απαιτεί άμεση ιατρική βοήθεια.
Ο ξηρός βήχας στα παιδιά μπορεί να προκληθεί από ιογενείς λοιμώξεις, αλλεργίες, άσθμα ή ερεθιστικά από το περιβάλλον. Συχνά είναι πιο έντονος τη νύχτα και μπορεί να οδηγήσει σε αϋπνία, ευερεθιστότητα και δυσφορία.
Στα παιδιά υπάρχουν ιδιαιτερότητες για τον ξηρό βήχα, που περιλαμβάνουν:
-
Πιο ευαίσθητες αναπνευστικές οδοί – οι παιδικοί βρόγχοι είναι πιο στενοί και αντιδρούν πιο έντονα στη φλεγμονή και τα ερεθιστικά.
-
Συχνός νυχτερινός βήχας – εντείνεται σε ξαπλωτή θέση, ιδιαίτερα με οπίσθια ρινική καταρροή ή παλινδρόμηση.
-
Κίνδυνοι από επιπλοκές – ο παρατεταμένος βήχας μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, πόνους στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή.
Στα παιδιά πρέπει να προσέχετε να μην προκύψουν επιπλοκές. Εάν ο βήχας διαρκεί περισσότερο από δύο εβδομάδες, ζητήστε συμβουλή από γιατρό.
Άλλες ιδιαιτερότητες, που πρέπει να λάβετε υπόψη, είναι:
-
Συνοδά συμπτώματα – υψηλός πυρετός, δύσπνοια, εξανθήματα ή αλλαγή στη φωνή απαιτούν άμεση ιατρική αξιολόγηση και χορήγηση κατάλληλης θεραπείας με αντιβιοτικά, αντιϊσταμινικά, αντιιικά φάρμακα και ανοσοδιεγερτικά (ανάλογα με την αιτία).
-
Πιθανές αλλεργίες – εάν ο βήχας εντείνεται με την επαφή με σκόνη, κατοικίδια ή συγκεκριμένες τροφές, τότε μπορεί να είναι αλλεργικός και είναι απαραίτητο να γίνουν τεστ για τον προσδιορισμό του συγκεκριμένου αλλεργιογόνου, ώστε να μπορεί να εξαλειφθεί η δράση του.
-
Κίνδυνος από κοκκύτη – σε κρίση βήχα, που μοιάζει με γάβγισμα ή τους ήχους γαϊδουριού (μαγαρίσιος βήχας) και „κοκορίστικη“ εισπνοή και εμετό, ιδιαίτερα σε μη εμβολιασμένα παιδιά, απαιτείται επείγουσα διάγνωση.
Για να ανακουφίσετε τον ξηρό βήχα στα παιδιά είναι απαραίτητο να αερίζετε τακτικά τον χώρο, στον οποίο βρίσκονται, να τα προστατεύετε από τον καπνό του τσιγάρου και να υγραίνετε τον αέρα, για να μειωθεί ο ερεθισμός.
Εάν ο ξηρός βήχας δεν βελτιώνεται ή επιδεινώνεται, είναι σημαντικό να γίνει έγκαιρη ιατρική αξιολόγηση, για να αποκλειστούν σοβαρές ασθένειες.
Πότε να συμβουλευτείτε γιατρό;
Είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε γιατρό, εάν ο βήχας διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες, επιδεινώνεται, συνοδεύεται από υψηλό πυρετό ή δυσκολία στην αναπνοή.
Αυτό μπορεί να είναι σημάδι σοβαρής ασθένειας των πνευμόνων ή άλλων οργάνων.
Συχνές ερωτήσεις
Πώς να ξεχωρίσουμε τον αλλεργικό βήχα από τον ιογενή;
Ο αλλεργικός βήχας είναι συχνά εποχικός, συνοδεύεται από κνησμό στα μάτια και τη μύτη, χωρίς πυρετό, ρίγη και μυϊκούς πόνους, χαρακτηριστικούς του ιογενούς βήχα.
Τι να κάνω για τον νυχτερινό ξηρό βήχα;
Υγραίνετε τον αέρα, πίνετε ζεστά υγρά και ανασηκώστε το κεφάλι σας με επιπλέον μαξιλάρι.
Ποιες ασθένειες μπορούν να προκαλέσουν χρονικό ξηρό βήχα;
ΓΟΠ, άσθμα, χρονική βρογχίτιδα, αλλεργίες και ορισμένες καρδιακές παθήσεις.
Πηγές:
Αφήστε σχόλιο