Το έκζεμα, γνωστό και ως ατοπική δερματίτιδα, είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματική πάθηση που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Καθώς οι παραδοσιακές θεραπείες μερικές φορές παρουσιάζουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα ή ανεπιθύμητες παρενέργειες, η αναζήτηση συμπληρωματικών και εναλλακτικών μεθόδων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βοτάνων, αυξάνεται συνεχώς.
Ένα από τα δημοφιλή βότανα που χρησιμοποιούνται στη λαϊκή ιατρική για δερματικά προβλήματα είναι ο Αγριοβασιλικός (λατ. Clinopodium vulgare). Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε τα επιστημονικά δεδομένα και το δυναμικό του Αγριοβασιλικού στη θεραπεία του εκζέματος.
Θεραπεύει πράγματι ο Αγριοβασιλικός το έκζεμα;
Η σύντομη απάντηση είναι ότι προς το παρόν δεν υπάρχουν επαρκή και πειστικά κλινικά δεδομένα που να αποδεικνύουν πως ο Αγριοβασιλικός θεραπεύει πλήρως το έκζεμα όταν χρησιμοποιείται μόνος του ως αποκλειστική θεραπεία.
Ωστόσο, το βότανο παρουσιάζει ενθαρρυντικές αντιφλεγμονώδεις, ανοσοδιεγερτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων σε ορισμένους ασθενείς. Γι’ αυτό ο Αγριοβασιλικός μπορεί να είναι χρήσιμος περισσότερο ως συμπληρωματική θεραπεία και όχι ως υποκατάστατο της ιατρικής αγωγής.
Δεδομένα από κλινικές μελέτες
Μερικές μελέτες σε εκχυλίσματα του Αγριοβασιλικού δείχνουν σημαντική αντιφλεγμονώδη δράση σε εργαστηριακές συνθήκες, γεγονός που αποτελεί βασικό παράγοντα στη θεραπεία των δερματικών φλεγμονών όπως το έκζεμα. Για παράδειγμα, οι έρευνες δείχνουν ότι τα ενεργά συστατικά όπως το χλωρογενικό και το καφεϊκό οξύ αναστέλλουν τα ένζυμα COX-2 και iNOS, τα οποία συμμετέχουν στη φλεγμονώδη διαδικασία.
Ωστόσο, απουσιάζουν ευρείας κλίμακας κλινικές δοκιμές που να αποδεικνύουν άμεσα την αποτελεσματικότητα του Αγριοβασιλικού σε ασθενείς με ατοπική δερματίτιδα. Το μεγαλύτερο μέρος των διαθέσιμων δεδομένων προέρχεται από προκλινικές μελέτες και ανεκδοτολογικές αναφορές.
Πιθανοί μηχανισμοί δράσης
Ο κύριος μηχανισμός μέσω του οποίου ο Αγριοβασιλικός μπορεί να βοηθά στην αντιμετώπιση του εκζέματος είναι η ρύθμιση της φλεγμονώδους απόκρισης και η μείωση του οξειδωτικού στρες στο δέρμα. Τα ενεργά συστατικά του βοτάνου αναστέλλουν βασικά φλεγμονώδη μονοπάτια, μειώνουν τα επίπεδα των προφλεγμονωδών κυτοκινών (όπως IL-1 και TNF-α) και δρουν ως αντιοξειδωτικά, συμβάλλοντας έτσι στην επούλωση του δέρματος και στη μείωση του κνησμού.
Επιπλέον, ορισμένα συστατικά του Αγριοβασιλικού διαθέτουν αντιμικροβιακές ιδιότητες, οι οποίες μπορούν να αποτρέψουν ή να περιορίσουν δευτερογενείς βακτηριακές λοιμώξεις, που συχνά επιδεινώνουν το έκζεμα.
Αποτελεσματικές θεραπείες για το έκζεμα
Οι παραδοσιακές θεραπείες για το έκζεμα περιλαμβάνουν:
-
Τοπικά κορτικοστεροειδή και αναστολείς καλσινευρίνης (τοπικά φάρμακα για τη μείωση της φλεγμονής)
-
Αντιισταμινικά για την ανακούφιση του κνησμού
-
Διατήρηση της ενυδάτωσης του δέρματος με τη χρήση μαλακτικών (emollients)
-
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις – συστηματικά ανοσοκατασταλτικά ή βιολογικές θεραπείες
Οι εναλλακτικές προσεγγίσεις, όπως η χρήση του Αγριοβασιλικού, μπορεί να έχουν θέση ως συμπληρωματικές, ιδίως για ασθενείς που αναζητούν πιο φυσικές επιλογές ή παρουσιάζουν δυσανεξία στις φαρμακευτικές αγωγές.
Ο Αγριοβασιλικός ως υποστηρικτικό μέσο στη θεραπεία του εκζέματος
Ο Αγριοβασιλικός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπλήρωμα στη βασική θεραπεία του εκζέματος, με στόχο την υποστήριξη της αντιφλεγμονώδους διαδικασίας και τη βελτίωση του δερματικού φραγμού. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι δεν πρέπει να αντικαθιστά τα φάρμακα που συνταγογραφούνται από τον δερματολόγο.
Πολλοί ασθενείς αναφέρουν βελτίωση του κνησμού και της ερυθρότητας όταν συνδυάζουν τον Αγριοβασιλικό με ενυδατικές κρέμες και άλλες προτεινόμενες θεραπείες.
Εφαρμογή του Αγριοβασιλικού στο έκζεμα
Ο Αγριοβασιλικός μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες μορφές:
-
Τσάι — για εσωτερική χρήση, με αντιφλεγμονώδη δράση
-
Βάμμα — συμπυκνωμένη υγρή μορφή, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εσωτερικά αλλά και τοπικά για δερματικούς ερεθισμούς
-
Κάψουλες ή σκόνη — για πιο εύκολη λήψη και δοσολογία.
Η τοπική εφαρμογή του βάμματος, αραιωμένου με νερό ή κατάλληλη βασική κρέμα, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και του κνησμού του δέρματος.
Συχνές ερωτήσεις
Θεραπεύει ο Αγριοβασιλικός το έκζεμα;
Ο Αγριοβασιλικός δεν θεραπεύει πλήρως το έκζεμα, αλλά μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων μέσω της αντιφλεγμονώδους και αντιμικροβιακής του δράσης.
Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο Αγριοβασιλικός στο έκζεμα;
Ο Αγριοβασιλικός μπορεί να λαμβάνεται ως τσάι, βάμμα ή κάψουλες, ενώ το βάμμα μπορεί επίσης να εφαρμόζεται τοπικά σε δερματικούς ερεθισμούς.
Μπορεί ο Αγριοβασιλικός να αντικαταστήσει την παραδοσιακή θεραπεία του εκζέματος;
Όχι, ο Αγριοβασιλικός πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο ως συμπλήρωμα στη βασική θεραπεία και δεν πρέπει να αντικαθιστά τα φάρμακα που έχει συνταγογραφήσει ο δερματολόγος.
Πηγές:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0278691518308561
Αφήστε σχόλιο