Δείγμα δίαιτας για έλκος: επιτρεπόμενες και απαγορευμένες τροφές

Διατροφή σε έλκος γιατί είναι σημαντική

Η νόσος του έλκους έχει άμεση σχέση με τον τρόπο διατροφής. Η σωστή διατροφή βοηθά στον έλεγχο της κατάστασης και επιταχύνει την ανάρρωση, επηρεάζοντας άμεσα την υγεία του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου.

Ξέρουμε ήδη ότι οι κύριες αιτίες των ελκών είναι η μόλυνση με Helicobacter pylori και η υπερβολική χρήση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.

 

ενεργειακή ώθηση

Γρήγορη προσθήκη    

Τζίντζερ - βάμμα βοτάνων

Здрав стомах, силен имунитет и енергично сърце

56 reviews

€7,95

 

Γρήγορη προσθήκη    

Μέντα - βάμμα βοτάνων

Натурално спокойствие за нервите, стомаха и черния дроб

70 reviews

€7,95

Το διατροφικό καθεστώς μπορεί να μειώσει τον ερεθισμό, να υποστηρίξει την επούλωση του βλεννογόνου και να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών.

Ιδού πώς η διατροφή σε έλκος βοηθά:

• Μειώνει τον ερεθισμό του βλεννογόνου του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου: Ορισμένες τροφές έχουν την ιδιότητα να μειώνουν τον ερεθισμό και να καταπραΰνουν τη φλεγμονή του βλεννογόνου. Εστιάζοντας στην κατανάλωσή τους, αντί για τροφές που ερεθίζουν χημικά ή μηχανικά την επικάλυψη των οργάνων, θα οδηγήσει σε λιγότερο αρνητικό αντίκτυπο σε υπάρχον έλκος.

• Μειώνει την οξύτητα του στομάχου: Η ειδικά σχεδιασμένη διατροφή για το έλκος του στομάχου έχει τις ιδιότητες να αποτρέπει την υπερβολική σύνθεση υδροχλωρικού οξέος και να σταθεροποιεί την κατάσταση.

• Υποστηρίζει την ανάρρωση: Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε διάφορες απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα, πρωτεΐνες, ωφέλιμα λιπαρά και αντιοξειδωτικά διεγείρει την επούλωση των ελκών.

• Αποτρέπει την επιδείνωση των ελκών: Η τακτική πρόσληψη μικρών ποσοτήτων σωστά επιλεγμένων τροφών είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη δημιουργία ρυθμού της περισταλτικότητας και την αποφυγή περιόδων υπερπαραγωγής υδροχλωρικού οξέος. Η παράλειψη γευμάτων με επακόλουθη υπερφαγία συχνά οδηγεί σε γρήγορη επιδείνωση των συμπτωμάτων στη νόσο του έλκους.

Συνιστώμενες τροφές σε έλκος του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου

Σε παρουσία νόσου του έλκους, είναι σημαντικό να χτίσουμε το διατροφικό μας καθεστώς γύρω από τροφές που δεν δυσκολεύουν τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος, μειώνουν την παραγωγή οξέος και υποστηρίζουν την επούλωση του βλεννογόνου.

Εύπεπτες και καταπραϋντικές τροφές

Τα εύπεπτα φρούτα και λαχανικά μειώνουν τον ερεθισμό του βλεννογόνου του στομάχου, διευκολύνουν την πέψη και υποστηρίζουν την επούλωση του έλκους.

Ιδού ποιες είναι αυτές:

• Μπανάνες: Εξουδετερώνουν το γαστρικό οξύ και καλύπτουν τον βλεννογόνο του στομάχου με προστατευτικό φιλμ. Είναι σημαντικό να επιλέγετε μόνο ώριμες μπανάνες και να αποφεύγετε την κατανάλωση άγουρων ή υπερώριμων φρούτων σε έλκος.

• Ψητές ή βραστές πατάτες: Παρέχουν εύκολα προσβάσιμους υδατάνθρακες, χωρίς να διεγείρουν τη σύνθεση υδροχλωρικού οξέος.

• Νιφάδες βρώμης: Πλούσιες σε φυτικές ίνες, μειώνουν την παλινδρόμηση οξέων και σχηματίζουν προστατευτικό βλεννώδες στρώμα στον βλεννογόνο του στομάχου.

• Μαγειρεμένα λαχανικά στον ατμό: Κατάλληλα είναι μη όξινα και εύπεπτα είδη όπως καρότα, κολοκυθάκια, κολοκύθα και σπανάκι.

Πηγές πρωτεΐνης

Επειδή οι πρωτεΐνες είναι σημαντικές για την αποκατάσταση των ιστών, είναι θεμελιώδες να επιλέγονται χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και εύπεπτες τροφές.

Τέτοιες τροφές είναι:

• Καθαρό κρέας πουλερικών

• Λευκό ψάρι

• Αυγά (μαλακά βραστά αυγά)

• Τυρί τόφου (για το vegan τμήμα των αναγνωστών)

Θεραπευτικές τροφές

Οι θεραπευτικές τροφές υποστηρίζουν την αποκατάσταση του βλεννογόνου του στομάχου και μειώνουν τη φλεγμονή.

Τέτοιες τροφές είναι:

• Ζωμός από κόκαλα βοδιού: Περιέχει πολλαπλά αμινοξέα, βιταμίνες και μέταλλα. Επιπλέον, είναι πλούσιος σε κολλαγόνο και υποστηρίζει την επούλωση του βλεννογόνου του στομάχου και των εντέρων και παρέχει πολύτιμα θρεπτικά συστατικά.

• Παπάγια: Είναι πλούσια σε βιταμίνη Α και παπαΐνη - ένα ένζυμο με αντιφλεγμονώδη δράση, που διεγείρει τις θεραπευτικές διαδικασίες και μειώνει τη φλεγμονή.

• Γλυκοπατάτες: Οι γλυκοπατάτες είναι πολύτιμη πηγή βιταμινών και μετάλλων και είναι εξαιρετικά ευνοϊκή τροφή για τη θεραπεία των ελκών του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου.

Προβιοτικές τροφές

Οι προβιοτικές τροφές υποστηρίζουν την αποκατάσταση της φυσικής εντερικής μικροβιότας και καταστέλλουν την ανάπτυξη του Helicobacter pylori, του βακτηρίου που ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για το σχηματισμό ελκών.

Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε προβιοτικά είναι:

• Λαχανόσουπα: Εκτός από προβιοτικά, είναι πλούσια σε ηλεκτρολύτες και το αμινοξύ L-γλουταμίνη, που έχει εξαιρετικά ευνοϊκή δράση σε προβλήματα του γαστρεντερικού συστήματος.

• Κεφίρ: Το ζυμωμένο γαλακτοκομικό ποτό είναι πολύτιμη πηγή προβιοτικών.

• Γιαούρτι: Τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γιαούρτι περιέχουν μεγάλη ποσότητα βακτηριακών στελεχών των γενών Lactobacillus και Bifidobacterium.

Τροφές πλούσιες σε ωφέλιμα λιπαρά

Οι τροφές πλούσιες σε ωφέλιμα λιπαρά είναι απαραίτητες για την υγεία του οργανισμού, αλλά δεν πρέπει να υπερβαίνουμε, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε υπερβολική παραγωγή γαστρικού οξέος.

Ιδού μερικές από αυτές:

• Αβοκάντο: Εύπεπτο και φιλικό προς το στομάχι, το αβοκάντο είναι πλούσιο σε υγιή μονοακόρεστα λιπαρά.

• Ελαιόλαδο ψυχρής πίεσης: Διαθέτει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και είναι πολύτιμη πηγή βιταμίνης Ε και μονοακόρεστων λιπαρών οξέων με θεραπευτικές ιδιότητες.

• Λιναρόσπορος: Περιέχει ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και φυτικές ίνες, ενώ σχηματίζει βλεννώδες στρώμα στους βλεννογόνους.

Φρούτα με χαμηλή οξύτητα

Τα φρούτα χαμηλής οξύτητας μειώνουν τον ερεθισμό του βλεννογόνου του στομάχου και βοηθούν στην επούλωση του έλκους.

Τέτοιες τροφές είναι:

• Μήλα (ξεφλουδισμένα): Πλούσια σε πολυφαινόλες, έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Επιπλέον, περιέχουν ημιδιασπώμενες φυτικές ίνες όπως η πηκτίνη, που έχει ευνοϊκή δράση στο πεπτικό σύστημα.

• Κολοκύθα (ψητή): Πλούσια σε βιταμίνη Α και διασπώμενες φυτικές ίνες, η κολοκύθα είναι εξαιρετικά καλή επιλογή τροφής για τη νόσο του έλκους.

• Φρούτα του δάσους: Πολύ πλούσια σε πολυφαινόλες με αντιοξειδωτική δράση, τα φρούτα του δάσους υποστηρίζουν τον οργανισμό σε οξειδωτικό στρες και φλεγμονή. Καταναλώστε τα με μέτρο, λόγω της υψηλής φυσικής περιεκτικότητας σε οξέα.

Ποτά

Ορισμένα ποτά έχουν την ιδιότητα να επηρεάζουν ευνοϊκά, μειώνοντας τον ερεθισμό του βλεννογόνου του στομάχου και βοηθώντας στη μείωση των συμπτωμάτων και στην επούλωση του έλκους.

Ιδού μερικά από αυτά τα ποτά:

• Βοτανικά τσάγια: Είναι φυσικοί θεραπευτές και μπορούν να προσφέρουν σημαντική υποστήριξη στη θεραπεία της νόσου του έλκους, ανάλογα με τα βότανα από τα οποία παρασκευάζονται. Χρησιμοποιήστε γλυκόριζα, υπερικό, χαμομήλι, μέντα - όλα αυτά έχουν μια σειρά από ευνοϊκά αποτελέσματα στο γαστρεντερικό σύστημα.

• Χυμός αλόης: Ανακουφίζει τα συμπτώματα του έλκους και έχει αντιφλεγμονώδη δράση.

Απαγορευμένες τροφές σε έλκος του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι η απομάκρυνση των απαγορευμένων τροφών από τη διατροφή έχει πιο ουσιαστική σημασία στη θεραπεία του έλκους από την κατανάλωση μόνο των συνιστώμενων τροφών.

Ακόμα και αν ακολουθείτε αυστηρό καθεστώς βασισμένο μόνο σε επιτρεπόμενες τροφές, μια παρασπονδία με ένα ποτήρι λευκό κρασί ή τηγανητές πατάτες, για παράδειγμα, μπορεί σοβαρά να επιδεινώσει τα συμπτώματά σας και να χειροτερέψει την κατάστασή σας.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι σημαντικό να γνωρίζετε ποιες τροφές να αποφεύγετε, και σας συμβουλεύουμε να τις μάθετε απ’ έξω και να παρακολουθείτε συνειδητά την πλήρη εξάλειψή τους από τη διατροφή σας κατά τη διάρκεια της θεραπείας, αλλά και μετά από αυτήν.

Παρακάτω σας παρουσιάζουμε ορισμένες τροφές και ποτά που πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγετε σε έλκος.

Γάλα

Στο παρελθόν το γάλα συνιστάτο για την καταπράυνση του βλεννογόνου του στομάχου, αλλά οι σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι διεγείρει την έκκριση γαστρικού οξέος. Αυτό οφείλεται στις πρωτεΐνες και το ασβέστιο που περιέχει, τα οποία αναγκάζουν το στομάχι να παράγει περισσότερο οξύ, κάτι που μπορεί να επιδεινώσει το έλκος.

Μπαχαρικά

Μπαχαρικά όπως μαύρο πιπέρι, τσίλι, κόκκινη πιπεριά, τζίντζερ, δάφνη και άλλα μπορούν να ερεθίσουν τον βλεννογόνο του στομάχου και να ενισχύσουν την αίσθηση καύσου και πόνου. Αυξάνουν την οξύτητα του στομάχου και μπορούν να επιδεινώσουν την κατάσταση του έλκους.

Λιπαρά

Οι λιπαρές τροφές, ιδιαίτερα αυτές που είναι πλούσιες σε κορεσμένα και τρανς λιπαρά, είναι δύσπεπτες και μπορούν να επιβραδύνουν την κένωση του στομάχου, οδηγώντας σε αυξημένη συσσώρευση γαστρικού οξέος.

Αυτό δημιουργεί επιπλέον πίεση στον βλεννογόνο και μπορεί να επιβραδύνει τη διαδικασία επούλωσης του έλκους. Επιπλέον, έχουν σοβαρή φλεγμονώδη δράση και οδηγούν σε επιδείνωση των συμπτωμάτων.

Αλκοόλ

Το αλκοόλ ερεθίζει και βλάπτει τον προστατευτικό βλεννογόνο του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου, μειώνοντας την ικανότητά του να προστατεύεται από το γαστρικό οξύ. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγιών και επιδείνωσης της διαδικασίας του έλκους.

Άλλες απαγορευμένες τροφές σε έλκος

Μεταξύ των άλλων τροφών και ποτών που καλό είναι να εξαιρέσετε από τη διατροφή σας είναι μερικά ακόμα.

Ιδού ποιες είναι αυτές:

• Καφές και ποτά με καφεΐνη: Ανεξάρτητα από την περιεκτικότητα σε καφεΐνη, αυτά τα ποτά διεγείρουν την έκκριση γαστρικού οξέος και ερεθίζουν τον βλεννογόνο. Αυτό οφείλεται στο καφεϊκό οξύ και άλλες οργανικές ενώσεις με ερεθιστική δράση.

• Σοκολάτα: Περιέχει θεοβρωμίνη, ένα αλκαλοειδές που είναι γνωστό ότι αυξάνει την παραγωγή οξέος στομάχου. Η υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά συμβάλλει επίσης στην αυξημένη οξύτητα.

• Ανθρακούχα ποτά: Το διοξείδιο του άνθρακα προκαλεί φούσκωμα και αυξάνει την πίεση στο στομάχι, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα.

• Εσπεριδοειδή και χυμοί: Τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, τα γκρέιπφρουτ και οι χυμοί τους είναι ιδιαίτερα όξινα και περιέχουν πολτό, ο οποίος ερεθίζει τον βλεννογόνο.

• Επεξεργασμένα τρόφιμα: Τα λουκάνικα, τα πατατάκια, τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα και τα παρόμοια συχνά περιέχουν συντηρητικά, μπαχαρικά και υψηλά επίπεδα αλατιού που βλάπτουν τον βλεννογόνο.

Παράδειγμα 7ήμερης διατροφής για έλκος

Για να διευκολύνουμε την επιλογή σας σε τροφές και να σας βοηθήσουμε να αποκτήσετε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το πώς πρέπει να μοιάζει μια διατροφή κατάλληλη για άτομα με έλκος, θα σας παρουσιάσουμε σε εύχρηστη μορφή πίνακα ένα παράδειγμα 7ήμερης διατροφής.

Έχει σχεδιαστεί με έμφαση σε εύπεπτες και φιλικές τροφές που μειώνουν την έκκριση του στομάχου, υποστηρίζουν την επούλωση και έχουν προστατευτικές ιδιότητες.

Οι τροφές στο δείγμα μενού για το έλκος έχουν επιλεγεί έτσι ώστε να υποστηρίζονται από επιστημονικά στοιχεία υπέρ των ατόμων με νόσο του έλκους, είτε πρόκειται για το στομάχι είτε για το δωδεκαδάκτυλο.

* Πίνακας με παράδειγμα 7ήμερης διατροφής για έλκος

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η συχνή διατροφή είναι βασική αρχή στη θεραπεία της νόσου του έλκους. Ακολουθώντας αυτόν τον κανόνα, μπορείτε μόνοι σας να δημιουργήσετε τη διατροφή σας, επιλέγοντας τροφές από τις λίστες με τις επιτρεπόμενες και αποφεύγοντας τα απαγορευμένα προϊόντα.

Άλλοι τρόποι αντιμετώπισης του έλκους

Η τήρηση κατάλληλης διατροφής είναι θεμελιώδης στη θεραπεία κάθε είδους προβλημάτων του γαστρεντερικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του έλκους, αλλά αποτελεί μόνο τη βάση. Μπορεί να υποστηριχθεί από την πρόσθετη λήψη ορισμένων αποδεδειγμένα αποτελεσματικών βοτάνων για το έλκος.

Για τη διεξαγωγή στοχευμένης θεραπείας σε διαπιστωμένο έλκος του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου, πρέπει να επωφεληθούμε από τα πλεονεκτήματα που μας έχει προσφέρει η σύγχρονη ιατρική.

Αυτά περιλαμβάνουν:

• Λήψη φαρμάκων: Χρήση αναστολέων της αντλίας πρωτονίων (PPI) και αντιόξινων για τη μείωση της σύνθεσης γαστρικού οξέος.

• Εξάλειψη της μόλυνσης με Helicobacter pylori: Μέσω αντιβιοτικής θεραπείας.

• Διακοπή του καπνίσματος: Το κάπνισμα αυξάνει πολλαπλάσια το οξειδωτικό στρες στον οργανισμό, διεγείρει τη σύνθεση υδροχλωρικού οξέος και οδηγεί σε επιδείνωση του προβλήματος.

• Έλεγχος του στρες: Τεχνικές όπως ο διαλογισμός και η χαλάρωση οδηγούν σε ηρεμία του νευρικού συστήματος. Η υπερδιέγερση του νευρικού συστήματος, ως αποτέλεσμα υπερβολικού στρες, οδηγεί σε ενισχυμένη παραγωγή υδροχλωρικού οξέος από το στομάχι και επιταχυνόμενη περισταλτικότητα.

• Αποφυγή ΜΣΑΦ: Μείωση ή διακοπή φαρμάκων που ερεθίζουν τον βλεννογόνο και καταστέλλουν τη σύνθεση των φυσικών προσταγλανδινών (ουσίες με προστατευτική δράση στον βλεννογόνο του στομάχου).

Σε σπάνιες περιπτώσεις, σε επιπλοκές όπως διάτρηση ή αιμορραγία του έλκους, απαιτείται και χειρουργική επέμβαση.

Συχνές ερωτήσεις

Μπορώ να θεραπεύσω το έλκος μόνο με διατροφή;

Εάν η αιτία του δεν είναι μόλυνση με Helicobacter pylori, η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στην υποστήριξη της επούλωσης του έλκους.

Είναι βλαβερά το αλκοόλ και το κάπνισμα;

Ναι, αυξάνουν άμεσα την έκκριση υδροχλωρικού οξέος και τον ερεθισμό του βλεννογόνου, και από μόνα τους μπορούν να προκαλέσουν έλκος χωρίς να εμπλέκονται άλλοι παράγοντες.

Εμποδίζουν τα λιπαρά τρόφιμα όταν υποφέρουμε από έλκος;

Ναι, οδηγούν σε υπερδιέγερση του υδροχλωρικού οξέος και ερεθίζουν τον βλεννογόνο.

Πηγές

• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4743227/